Jump to content

ԴԵՂ HERB


Arpa

Recommended Posts

ԴԵՂ HERB

The Armenian word ԴԵՂ that we loosely use to mean medicine in fact means “grass/խոտ” from PIE ”daele”. The French word for grass is herb as in herbivore խոտակեր: Our house champion herbivore Azat will attest to it, just as our champion carnivore/մսակեր Sip will argue, that is if he has “spare” time to rush back to the Mongolian BBQ Buffet of “spare ribs“.

http://hyeforum.com/index.php?showtopic=8816&hl=herb

http://hyeforum.com/index.php?showtopic=13555&hl=herb

http://hyeforum.com/index.php?showtopic=19754&hl=spice

See no’s 16 Yritsuk/Երիցուկ/Camomile and 45 Դաղձ/Daghdz/Wild Mint

http://hyeforum.com/index.php?showtopic=13758&hl=muron

Once again look at No. 16 above for Երիցուկ. The Armatakan does not have a separate monograph for it but it mentions under the word Yerets/Երէց. Please note that the second E is an Է, the reason why it turns to “I” in declension .

http://www.altcancer.com/phyto/chamomile.htm

http://www.candbsupplies.ca/roman-chamomile.gif

Beside the very inadequate entry in the Hanragitaran, the Dictionary of synonyms has this to say.

ԵՐԻՑՈՒԿ Հռմեակական երիցուկ, կոկոռճիկ, կուծուռի, փնջի ծաղիկ, լալպնդիկ, ազնիւ երիցուկ, պապունին, պապունիճ**, օշոշ, անթեմ, խնձորխոտ, արգանդախոտ,շ ապրիմ մեռնիմ, ախհաւան, խնդածաղիկ, մածնի ծաղիկ, լվածաղիկ:

**In Syria, we did not know all the Armenian names, we called that flower “babunej”.

Spearmint, as well as peppermint is known in the Armenian as Ananoukh/Անանուխ. And sometimes, simply as anoukh/änokh/ԱՆՈՒԽ/ԱՆՈԽ: In Arabic it is known as “na’neh”. Thw native Armenian word for it is “ananekh/daghdz/Անանեխ/ դաղձ.

http://www.simplegiftsfarm.com/images/spearmint.jpg

 

 

 

 

Link to comment
Share on other sites

ՀԵտքրքիր է... "ապրիմ-մեռնիմ" Թոթովենցի "Բայց կապույտ ծաղիկներ" պատմվածքի մեջ է նշվում, որպես խնամախոս գնալու նշան, կարծեմ ֆիլմի մեջ էլ են ասում, բայց չգիտեի,որ խոսքը երիցուկի մասին է, կարծում էի երեքնուկ կոչված բույսը կլինի...Դե, քանի որ երեքնուկով "սիրեմ-չսիրեմ" են խաղում, երևի "ապրիմ-մեռնիմ" էլ կխաղային :) :D ...Փաստորեն սխալ էր...Շնորհակալություն Արփա...

 

Վերջերս ընկերուհուցս բաղադրատոմ էի վերցրել անգլերեն լեզվով, համեմունքների մեջ "thyme"կար, գնեցի բերեցի տուն, ու զարմանքով հայտնաբերեցի, որ մեր շատ սիրելու ուրցն էր, որը նույնպես շատ օգտակար է (անանուխի ու երիցուկի նման)...

Link to comment
Share on other sites

ՀԵտքրքիր է... "ապրիմ-մեռնիմ" Թոթովենցի "Բայց կապույտ ծաղիկներ" պատմվածքի մեջ է նշվում, որպես խնամախոս գնալու նշան, կարծեմ ֆիլմի մեջ էլ են ասում, բայց չգիտեի,որ խոսքը երիցուկի մասին է, կարծում էի երեքնուկ կոչված բույսը կլինի...Դե, քանի որ երեքնուկով "սիրեմ-չսիրեմ" են խաղում, երևի "ապրիմ-մեռնիմ" էլ կխաղային :) :D ...Փաստորեն սխալ էր...Շնորհակալություն Արփա...

Վերջերս ընկերուհուցս բաղադրատոմ էի վերցրել անգլերեն լեզվով, համեմունքների մեջ "thyme"կար, գնեցի բերեցի տուն, ու զարմանքով հայտնաբերեցի, որ մեր շատ սիրելու ուրցն էր, որը նույնպես շատ օգտակար է (անանուխի ու երիցուկի նման)...

Այո, Սիրանի Անի:

Վերեւ մի քիչ շփոթ կայ: Ես արդեն նկատել էի բայց բաց թողեցի:

Երիձուկ Chamomile;

http://www.southernexposure.com/Merchant2/...s/chamomile.jpg

Տես Մարգարտածաղիկ No. 13

http://hyeforum.com/index.php?showtopic=20...mp;#entry258641

Թէեւ երկու ծաدերը շատ նման են, երեւի նոյն ընտանիքի պատկանին, եւ կամ Մարգարտածաղիկը ընտէլցած եւ մշակուած տարբերակ է: Տես թէ մինչ երիձուկը փոքր ծաղոկ է եւ թուփը գետնամերձ միւսը աւելի մեծ է եւ բարձրահասակ: Երիձուկը հոտաւէտ էեւ ԵԹԵՐԱՀԻՒԹ իսկ մարգարտածաղիկը ոչ: Ապրիմ մեռնիմը, սիրեմ չսիրեմ ը Մարգարտածաղիկն է , ոչ երիձուկը: Նայիր պատկեները եւ տես թէ շփոթը որտեղից է:

Այո, ՈՒՐՑ կամ ՈՒՐՁ նմանապէս նշանակի THYME, բայց երեւի նրան պաշտօնական անունը ԹԻՒՄ է , Լտ.- Յն. Thymus. Աճառեանը նրանց անդրադառնայ անջատօրէն, եւ ասէ թէ մին կամ միւսը, երկուսն էլ Thymus են:

ԹԻՒՄ

2-187 LW.-grk.

(ի՟ա հլ)

- «անուշահոտ մի բոյս է, լտ. thymus » (Տիրացուեան, Contributo 419)

թիւմ. Մէկ անգամ գործածել է Փիլ. լիւս. 132՝ բց. ի թիւմացն ձեւով. Այս բառը սխալ կարդալով, Լծ. փիլ. շինում է եթիւմայց ձեւը եւ մեկնում է «եթիւմայցն ծաղիկ է»:

ՈՒՐՑ

«մի տեսակ բոյս, ծոթոր. thymus serpyllum L » Բժշկ. Գաղիան. (ըստ ՆՀԲ. փխբ. նշանակում է նաեւ «ուռոյցք, պալար, խաղաւարտ», եթէ չէ շփոթուած ուռոյց բառի հետ):

ուրց (նաեւ ուրձ, ուռց).

http://hyeforum.com/index.php?showtopic=19754&hl=thyme

Արաբները նրան կոչեն Զա՝թար: Զգոյշ , google ով պրպտելիս պիտի տեսնես որ թուրքերը եւ իսրայելացիները հաւակնի որ դա նրանց ազգային մամեմունք են:

Մենք գիտենք աղացուած փոշի Զա՝թարը եւ նրանով պատրաստուած հացերը: Հոհաննէս վկայ: Լիբանան այդ հացը կոչեն «մանակիշ»: Սա Հալէպցիները գիտեն իբր «մէլէնկիշ» , մի հոտաւէտ ընկուզիկ, հունտ, պտուղ որ գործ ածուի ապուրի մէջ

http://www.google.com/imgres?imgurl=http:/...=4&ct=image

http://www.recipezaar.com/Zaatar-65710

http://www.zamourispices.com/zatar.html

ՅԳ: Օհան, «եթեր» եւ Արաբ. “ atr/attar” ինչ կապ ունին?

Յ ՅԳ: Տես թէ ԹԻՒՄ ը պիտի հնչի նման Ֆրանս. "tume" ի եւ ոչ «թյում»:

Edited by Arpa
Link to comment
Share on other sites

 

Օհան, «եթեր» եւ Արաբ. “ atr/attar” ի՞նչ կապ ունին

 

 

 

Այն «եթեր»ը, զոր կը գործածուի արդի արեւելահայերէնի բուսաբանական եզրաբանումներու մէջ, կը թուի կապ չունի մեր ճանչցած եթեր («օդ», «երկինք») բառի հետ: «Եթերային իւղ» բառակապակցութեան մէջի եթեր բառը, արաբերէն ‘‘atr’’-էն անցած պէտք է ըլլայ հայերէնին:

 

Ինչպէս գիտենք, արաբերէն ‘‘atr’’, կը նշանակէ՝ օծանելիք, անուշահոտ:

 

Արաբներէնի հնչիւները արտասանել դժուարացող հայը, իր լեզուին մէջ գտած է բառ մը, որ նման է նորամուտ բառին, ուստի երկիմաստութիւն կայ:

 

Մեր բոլորի զաւակները, երբ առաջին անգամ արաբերէն բառեր կը սորվին ու կ’արտասանեն, ճի'շտ հայի նման կ’արտասանեն, այնպէս որ, 3 տարեկան սուրիացի հայ երեխայի եւ 60 տարեկան արաբ չտեսած հայի հնչեցուցած արաբերէնը նոյն է: Մենք որքան ալ մեր շրջապատի լեզուն սորվինք ու քաջ տիրապետենք անոր հնչիւններուն, դարձեալ մեզմէ ծնածները հայաստանցի հայի պէս կը հնչեն:

 

Հայ երեխան, չի կրնար արտասանել ح-ظ-ع:

 

 

Link to comment
Share on other sites

Մենք գիտենք աղացուած փոշի Զա՝թարը եւ նրանով պատրաստուած հացերը: Հոհաննէս վկայ: Լիբանան այդ հացը կոչեն «մանակիշ»: Սա Հալէպցիները գիտեն իբր «մէլէնկիշ» , մի հոտաւէտ ընկուզիկ, հունտ, պտուղ որ գործ ածուի ապուրի մէջ

Ահ՜, գտայ մէլէնկիշ, մէլէնկիչ ը որն է:

Ըստ երեւոյթի դա վայրի, անմշակ պիստակ է:

http://en.wikipedia.org/wiki/Pistacia_terebinthus

http://www.picturescolourlibrary.co.uk/hyb...;pclref=2322551

And here is the Lebanese Thyme Bread- Manaeesh;

http://www.ivu.org/recipes/greek/manaaeesh.html

http://2.bp.blogspot.com/_Okhm7AjHzv8/SakD...lpubs/s400/e-Za

Edited by Arpa
Link to comment
Share on other sites

[/color]

 

 

Այն «եթեր»ը, զոր կը գործածուի արդի արեւելահայերէնի բուսաբանական եզրաբանումներու մէջ, կը թուի կապ չունի մեր ճանչցած եթեր («օդ», «երկինք») բառի հետ: «Եթերային իւղ» բառակապակցութեան մէջի եթեր բառը, արաբերէն ‘‘atr’’-էն անցած պէտք է ըլլայ հայերէնին:

 

Ինչպէս գիտենք, արաբերէն ‘‘atr’’, կը նշանակէ՝ օծանելիք, անուշահոտ:

 

Արաբներէնի հնչիւները արտասանել դժուարացող հայը, իր լեզուին մէջ գտած է բառ մը, որ նման է նորամուտ բառին, ուստի երկիմաստութիւն կայ:

 

Մեր բոլորի զաւակները, երբ առաջին անգամ արաբերէն բառեր կը սորվին ու կ’արտասանեն, ճի'շտ հայի նման կ’արտասանեն, այնպէս որ, 3 տարեկան սուրիացի հայ երեխայի եւ 60 տարեկան արաբ չտեսած հայի հնչեցուցած արաբերէնը նոյն է: Մենք որքան ալ մեր շրջապատի լեզուն սորվինք ու քաջ տիրապետենք անոր հնչիւններուն, դարձեալ մեզմէ ծնածները հայաստանցի հայի պէս կը հնչեն:

 

Հայ երեխան, չի կրնար արտասանել ح-ظ-ع:

Այդ բառը ազատօրէն գործ ածուի նաեւ Անգլիերէնում:

http://www.1001inventions.com/words/index....mp;vcWord=attar

attar

عطر الورد

definition

A fragrant essential oil or perfume obtained from flowers

(Usually applied to rose oil).

Աթթարեան Attarian մականունը շատ տարծուն է: Մի ժամանակ Հալէպի ՆորԳիւղ աւանում կային երկու խանութներ Աթթար Արթին եւ Աթթար Կարապետ որոնք վաճառէին, ի միջայլ մանրանքի նաեւ անուշահոտ:

Մինչ գրեմ սա նաեւ յիշեցի մի այլ բառ «քաթրան» قضران creosote. Վստահ չէի որ Արաբերէն է, Պարսկ բառարանը ասէ այո: Սա գործ ածուեր ի միջ այլոց իբր դեղ «քոս, scabies, jarab» ախտի դէմ: Երեւի Հայերէն տարբերակ չունի: Մին ասէ «կրիոզոտ» եւ միւսը «կրեոզոտ»:

===

Կողմնակի: Թէ ինչու երկու խանութներ կողք կողքի? Արդեոք մին Մարաշցի էր եւ միւսը Այնթապցի, եւ ըստ այնմ յաճախորդները? :P

Edited by Arpa
Link to comment
Share on other sites

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

Loading...
×
×
  • Create New...