QUOTE (Johannes @ Oct 25 2008, 05:51 PM)
ՀԱՂՈՐԴԱԳՐՈՒԹԻՒՆ
Հալէպի «Գերմանիկ-Վասպուրական» մշակութային միութեան ակումբին մէջ ուրբաթ, 10 եւ շաբաթ 11 հոկտեմբեր 2008-ին տեղի ունեցաւ խորհրդաժողով մը՝ մասնակցութեամբ Մարաշի հայրենակցական միութեան Պէյրութի, Հալէպի եւ Դամասկոսի մասնաճիւղերուն։ Բարի գալուստի եւ բացման խօսքերէն ետք, խորհրդաժողովը շարունակուեցաւ երեք մասնաճիւղերու ծանօթացումով եւ գործունէութեանց զեկուցումներով, երկօրեայ ժողովի աւարտին համաձայնութիւն կնքուեցաւ հետեւեալ նիւթերուն շուրջ.
----
ԼԻԲԱՆԱՆԻ
ՄԱՐԱՇԻ ՀԱՅՐԵՆԱԿՑԱԿԱՆ
ՄԻՈՒԹԵԱՆ ՎԱՐՉՈՒԹԻՒՆ
http://www.aztagdail...ws.php?ID=14976Օհաննէս, խնդրեմ մեզ լուսաբանիր: Ես չեմ կարող գտնել Այնթապ/ Անթէպ, Քիլիս քաղաքների անուանական ծագը: Այո, գիտեմ որ “այն” Արաբերէնով նշանակի “ակ աղբիւր“, եւ Քիլիս գուցէ նշանակի քաջ/ ջիբսին, կամ եկեղեցի /քիլիսա: Հալէպում մի շատ հին Հայեր կրեն “Քլսի” մականունը:
----
Այո, դժուար է Հալէպի մասին խոսիլ առանց մէջբերլու մի ժամանակի Հալէպ Վիլայեէտի աւանները, Մարաշ Այնթապ, Քիլիս եւլն:
Տես թէ ինչու Մարաշի Հայրենակցական Միութիւնը (ՄՀՄ) այդքան պաշտպանողական է Գերմանիկ եւ Վասպուրական մականուններին:
http://hyeforum.com/.....ite=+kermanighttp://hyeforum.com/...te=%2VaspurakanՅաւելեալ վերեւին, իմ ականջը սրուեց երբ Պրոֆ Մորուս Հասրաթեանը արտասանեց նրայ պատճառը, թէ Մարաշցիները գաղթել են Վասպուրականից (Օհան, տես իմ ազգանունի ծագումը, Սասունի մի գիւղերէն որ այժմ կորել է, Հանրագիտարանթիւ 6 ):
Ըստ ՄԱՐԱՇ պատմական գրքի հեղինակ Գրիգոր Գալուստեանի ՄԱՐԱՇ հետեւանք է Հիթիթ ՄԱՐՔԱՇ ի: (See “Lions of Marash” by Stanley Kerr, and its Hittite history.)
Թէ ինչու Գերմանիկ մականունը այդքան սուրբ է, գնանք Encycl.. Britttanica.
“ Maras/Marash) was one of the post -Imperial Hittite City-States during the 1st millennium BC , known as Marqasi (Markasi) to the conquering Assyrians…”And, as to the later addition of “kahraman/victorious” to the name is a result of how the furks exterminated the entire Armenian population of the city.
Քածորդիներ!!!*
From now on SSO/ shunshanordi will be substituted with QO/ՔՈ for Qats-ordi/ՔԱԾՈՐԴԻ/SOB, to mean son of a ”female dog”.**
----
Հետէւեալը Wiki ից է: Ես արդեն յայտնել եմ իմ կասկածը այդ խակ համբակ(humbug) լրագրման առընդեր: Տես թէ որքան ան--դեր-գէտ (amateur) վրիպակներ կան: Այո մեր համբակ , այսպէս կոչեալԽԱՄ ան- եփ- անհաս”պատմագիրները” գրեն Վիկիպիտյայում:
Ուր ենմեր լուրջ պատմագէտները?Այո, այո գիտեմ Հանրագիտարանում Այնթապը արժէ մի տասնեակ տող եւ Քիլիս ը բոլորովին անգոյ է:
Պարտիմ սա անյայտ գրողին: Նա մի շատ իրողանք ունի, բայց նմանապէս բազում վրիպակներ, երբ գրէ կարա- Մարաշ նշանակի սեւ Մարաշ:
Տես թէ որքան ֆուրքա Անգլիա վրիպակներ կան սա տեղ:
QUOTE
Marash is a city in Cilicia (Կիլիկիա), in Adana (Ադանա) state (from 1890 in Haleb state (Հալեպի նահ–), in Marash region (գավ-), and the administrative center of that region. It is found by the left bank of headwaters of the Chahan River (Ջահան գետ), գետակից մոտ 10 կմ արլ Ախըր լ–ան հր ստորոտում, այգիներով ու ծառաստաններով շրջապատված ամֆիթատրոն կազմող բլուրների վրա: In the center of town, on a hill was found the old fortress. ձորակ passes through the town, on which կային բազում bridges made of stone. Ձորը Գանլը դերե գետակով, ք-ը բաժանում էր երկու թաղամասի՝ Դուլ ղադըլի (Տուլ ղադըլի) և Պայազատլի: The streets were narrow and dirty. The longest street was Bedestenn (Պետեսթենն), which was covered with wooden (տախտակե) arches. Marash is a water-rich (ջրառատ) city, every house has its own ever-flowing spring. On the Taks Arakelo (Դաքս առաքելո) hill, on both sides are flowing հորդաբուխ spring, which ջրաղացներ էին բանեցնում: Այս բլրի և Ախըր լ-ան միջև ընկած ձորից բխող աղբյուրները կազմում էին Կըրխգյոզ և Յալընըսգյոզ գետակները, whose waters irrigated the city's gardens. The Marash Valley, where they grew wheat, rice, cotton, was irrigated by 7 streams.
In the 1880s Marash had 25,000 residents, of whom 10,000 were Armenian, the rest were Turkish except for 100 Jews (Source: «Արևելյան մամուլ» 1881, հունիս, էջ 222 — 224). Մի այլ վիճակագրությամբ in 1889 Marash had close to 10,000 households, of which 3,000 were Armenian (Source: «Արաքս», 1889, գիրք Ա, էջ 38—46): Կ Պոլսի Այրիախնամ հանձնաժողովի 1910—12 թթ տեղեկագրի տվյալներով the city's population was 12,000, of which 1/3 was Armenian. S. M. Tsotsigian (Ս. Մ. Ծոցիկյան) attested that in 1915 Marash had 70,000 residents, of which 40,000 were Armenian, the rest Turkish, Arab, Greek, etc. (Source: «Արևմտահայ աշխարհ»). Aside from երկրագործությունից and պտղաբուծությունից, Marash's Armenians were occupied as craftsman (wood working, գուլպայագործություն, shoe making (կաշեգործութքլուն), painting (ներկարարություն), shoe repair (կոշկակարություն), ուշտակագործություն, ոստայնանկություն and shops (վաճառականությամբ). In the 1890s there were 1,900 shops, 7 taverns (իջևանատուն), 11 bathes (բաղնիք), 281 craft workshops (արհեստանոց), 2 օճառի տնայնագործական ձեռնարկություն, 11 bakeries (փուռ). Marash's Armenian Evangelical (լուսավորչական), Catholic and Protestant communities had 12 churches (ս Գեորգ, Ա Աստվածածին, ս Կարապետ, ս Սարդիս, ս Ստեփանոս, ս Քառասուն մանկունք են), of which 6 կից կային նախակրթարան schools. Before the destruction (Կոտորած) Marash had the following notable working schools/colleges (վարժարաններ) The National Center (Ազգային կեդրոնականը) and H. Maljian (Հ. Մալճյան). It had a seminary/academy (ճեմարան), charitable (բարեսիրական) societies, hospitals. Here was published Jshmardutyun «Ճշմարտություն» (1919) periodical/magazine (պարբերական). Marash was the Armenian state of Cilicia's Eastern սահմանագլխին fortified notable city, a business center. Caravans departed onto four routes from here, of which the most notable was the Ayas-Marash-Melidine (Մելիտինե) road. Ոմանք ասորեստանյան արձանագրություններում հիշատակված և Սալմանասար գ—ի (859 — 824) գրաված Մարքասի (Markasi) ք նույնացնում են Մ-ի հետ: Marash's name is well known from hold times. Ptolomy? (Պտղոմեոսը) remember Marash ձևով. The city's Kermanig(e) Գերմանիկ(ե) name was given after the powerful Roman named Kermanigos (Գերմանիկոս) (Tiberius Caesar's nephew), որը մթա 18թ գալիս է Կոմագենե՝ այս երկրի գործերը կարգավորելու: Մ-ի Գուրգում անունը ոմանք նույնացնում են Միխայիլ Ասորու հիշատակած Ճոճում տեղանվան հետ: Մ—ի հնագույն բնակիչները եղել են խեթերը: Հետագայում ուժեղանում է սեմական (ասորական) տարրը: Մակեդոնական և սելևկյան տիրապետության շրջ-ում այստեղ բնակվում են նաև հույներ և հրեաներ: Armenians likewise established themselves in Marash from ancient (վաղ) times. As Hovhan Vosgeperan (Հովհան Ոսկեբերան) attests, the Gogison region (Կոկիսոնի գավ–ը) was Armenian. From that time, the flow of Armenians to Marash and the area grew greater. Խաչակրաց արշավանքների շրջ-ում Մ-ում և նրա շրջակայքում հայերը բնակչության գերակշռող տարրն էին:
Marash's location has changed a few times in history. In antiquity, it was located 5-6km east, at the banks of the Erkenez river (Էրքենեզ գետակ). As a result of Byzantine-Arab (conflict? արշավանքներ), this town was destroyed, and Seyf Et Tovre (Սեյֆ Էդ Դովրե), the ruler of Aleppo built a new town, 1km east of today's city, in a place called Kara Marash (Կարա Մարաշ). Today Marash is being known by that name. The fortress of Marash was built in Byzantine times, and in the middle ages (միջին դդ) was known as Marvani (Մարվանի). During the time of Byzantine rule Armenian formed a large proportion of the city's population, ուստի ք հանձնվում է հայ իշխանների տիրապետությանը: Those rulers were Kevork Mleh (Գևորգ Մլեհ) (915), Pilaraos Varajhnuni (Փիլարաոս Վարաժնունի) ?? (Ժանտ Փիլարտո», 1065), and Tatul (Թաթուլ) (1100). Հայկական տիրապետության շրջ-ում 11 եղել է եպիսկոպոսանիստ, իսկ 1065թ, կարճ ժամանակ՝ կաթողիկոսանիստ: Կիլիկիայում Եդեսիայի իշխանության հաստատումից հե-տո Մ դառնում է այդ իշխանության ավաններից մեկը: Սելջուկների տիրապետության անկումից հետո Մ միացվում է Կիլիկիայի հայկական թագավորությանը: Լևոն Բ այն գրավում է 1189 թ, Հեթում՝ Ա՝ 1266 թ: 16-րդ դ Մ անցել է օսմանյան տիրապետության տակ: 17-րդ դ սկզբին Զուլկադրյան թուրք Ալա Էդ Դովլե բեյը ք տեղափոխում է այժմյան վայրը: Մ–ում մեծ ավերածություններ են եղեք 1114 թ երկրաշարժի ժամանակ: 1880-ական թթ երկու մեծ հրդեհների ժամանակ այրվել են հայկական թաղերն ու շուկան: Մ—ի հայ Բնակչությունը 1915 և հետագա տարիներին ենթարկվեց բռնագաղթի, նրա մեծ մասը զոհվեց: Երևանի արլ կողմում հիմնադրված ավանը, որտեղ բնակություն են հաստատել ներգաղթած մարաշցիները, ի պատիվ Մ-ի, անվանված է Նոր Մարաշ:
Մարաշի գավառ, Мараши гавар, Marashi gavar, Գերմանիկ, Գերմանիկա, Գերմանիկա, Կահրամանմարաշ, Մարաշ, «Մարաշա աշխարհ» Մարաշու գավառ — Գավառ (սանջակ) Կիլիկիայում, Ադանայի նահ–ում: Նոր (1880 թ հետո կատարված) վարչական բաժանմամբ մտել է Հալեպի նահ–ի կազմի մեջ: Կենտրոնը Մարաշ ք—ն Էր: Սահմաններն էին` հր-ից Հալեպի, արլ-ից՝ Խարբերդի, հս–ից՝ Սեբաստիայի նահ-ները, արմ-ից ՝ Ադանայի գավ-ը: Կազմված էր 5 գվռկ–ներից՝ 552 գ-երով, Մ-ի գվռկ-ներն էին՝ Մարաշի, Զեյթունիէ Ալբիստանի, Անտ-րունի (Անդերունի) և Բազարջակի: 10-րդ դ վերջերին ուներ 178000 բնակիչ, որից 50000-ը հայ, մնացածը` թուրք, քուրդ և արաբ: 20-րդ դ սկզբին ուներ 18105 քառ կմ տարածք, որից 105100 հա մշակելի հողեր , իսկ 45000 հա անտառներ էին; Գավ–ի մեծագույն մասը լ-նային է: Ջրառատ է, գետերով հարուստ. գլխավոր գետը Ջահան (Պիռամոս) գետն է: Զբաղվում էին ցորենի, բամբակենու, բրնձի, ծխախոտի, քունջութի մշակությամբ և այգեգործությամբ, այդ թվում նաև խաղողագործությամբ: Ունի. ընդարձակ արոտավայրեր, որոնք կերի բնական բազաներ էին կիսաքոչվորական անասնապահության համար: Բնակչության մի մասը զբաղվում էր նաև արհեստներով (ատաղձագործություն, կավագործություն, թամ բագործություն): Կան երկաթի, վարդագույն և սև մարմարի հանքեր: Հայտնի են Զեյթունի, Ալբիստանի, Մարաշի հանքա¬յին ջրերը: Համապատասխանում է հին Կոմմագենե, ապա Եփրատացվոց աշխ երկրին: Կազմել է Երրորդ Հայքի մի մասը: Մինչև բռնագաղթը այստեղ ապրող ավելի քան 38000 հայ բնակչությունից բռնագաղթից հետո մնաց 10000 հայ, որոնց մի մասն էլ կոտորվեց հետագա կռիվներում, իսկ փրկվածները առմիշտ հեռացան իրենց հայրենիքից:
Retrieved from "http://www.armeniapedia.org/index.php?title=Marash"
* :
Mosjan, Am I using a furkish term? No. The furkish term for that is kanj@kh, a bitch/քած in estrus, bloody/արիւնոտ oghlu.
* For those who may not know the furkish non-language, “kanjukh means “bloody”, as ghan/kan/bloos, as in a female dog in “heat/estrus”.
Edited by Arpa, 27 October 2008 - 09:24 AM.