Jump to content


Photo

Օրագիր


  • Please log in to reply
118 replies to this topic

#1 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 27 June 2008 - 10:23 AM

ï Ինչպէ՞ս օրէնքը գերիվեր ըլլայ ամէն նկատառումէ, երբ դրամն է օրէնքը: Հայաստանի գլխաւոր խնդիրը. կաշառակերութիւնն է կըսուի: Փտածութիւն, ապականում, եղծք, աղտք կամ կոռուպցիա, ի'նչ անուն ալ ունենայ, այդ յարաբերական երեւոյթը միա'յն դրամ առնել-տալով չի սահմանուիր: Փոխադարձ օգնութեան եւ պաշտպանութեան նման մարդկային յարաբերական հասկացումներն ալ, կարելի է դասել կոռուպցիայի կարգին, երբ ընդհանուրի շահին հակադրուի: Կաշառակերութիւնը սրբելու համար պէտք է սրբել ժողովուրդը...սկսելով ինձմէ, քանզի մասնակցեցայ. ընկերային յարաբերական ու ինչո՞ւ չէ՝ մարդկային այդ երեւոյթին, երբ կաշառեցի մանկանց խաղավայրի պաշտօնեան, թերեւս իր առաջարկով կամ իմ. կարեւոր չէ, տոմսի գումարը ուղղակի իրեն տալով, ու առանց տոմս գնելու:

ï Խօսք կը բացուի թուրքի հետ բարեկամանալու մասին. առանց պայմանի եւ այլն: Արդէն զզուած եմ նման նիւթերէ ու աւելի լաւ է երբէք չզրուցեմ: Բայց, եթէ պիտի բանակցուի թուրքին հետ Հայոց Ցեղասպանութեան վերաբերեալ, ապա սկիզբէն՝ լաւ կըլլայ, որ պայման դրուի. ինչքի վերադարձի մասին, այլապէս ինչո՞ւ սիրտ նեղացնել ու նեղանալ: Թող դիտենք ոտնագնդակը միասին, ու երբէ'ք չզրուցենք զոհի ու դահիճի մասին: Զոհի մեր կարգավիճակի մասին զրուցելու համար, բարոյապէս պատրաստ չենք. պառակտուած ենք: Թողէ'ք մեռելները հանգիստ:

ï Կը զրուցուի բարի սամարացիի մասին, կը ներէ'ք՝ պիտի ըսէի բարի թուրքի մասին, որ ազատած է այս կամ այն հայ այրի կինը կամ հայ որբ երեխան: Անոնք որ աշխարհը սեւ կամ ճերմակ տեսնելու վարժեցուած են. կընդվզին բարի թուրքի դիմագիծի մասին պատմող գեղարուեստի գործէն, քանզի գեղարուեստական այդ գործը ի դերեւ պիտի հանէ թուրքի համար կաղապարեալ որոշ պատկերը: Պիտի ըսեմ անոնց. սիրելի'ք, Եղեռնէն փրկուեցան այրի կիներ, որբեր եւ տղամարդիկ՝ պատահաբար, օրին գետնի վրայ ամուր կանգնած մարդոցմէ, քանզի միայն անոնք կրնային փրկել: Թուրքեր, քուրդեր եւ այլ ազգի մարդիկ. փրկեցին մարդասիրաբար կամ տնտեսասիրաբար: Զարմանալու չէ, թէեւ բացառիկ դէպքեր են: Փրկուողները պատմեցին եւ չմոռցան իրենց երախտիքը յայտնելու. փրկարար թուրք կողակիցի կամ խորթ հօր մասին: Իսկ մնացեալը՝ Եղեռնի զոհ գացած հայ ժողովուրդի մեծամասնը, չապրեցաւ որ պատմէ. ինչպէ՜ս կոտորուեցաւ: Որքան որ ալ գրականութիւն կայ Եղեռնի վերաբերեալ, բայց դարձեալ դէպքերու միայն չնչին տոկոսն է, որ հասած է մեզի...ականատեսները լեզու չունին, չունէին:



#2 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 02 July 2008 - 02:52 AM

-Երեխան հաւատում է, նա դեռ չի հիասթափուել մեծերից, իրեն սիրողներից, ինչ որ նրա համար հոգեւոր եւ մտաւոր բնական աճման նպաստող սնունդ է: Հենց դրա համար էլ բոլոր հեքիաթները երեխաների համար են յօրինուել: Յիշում ենք բոլորս, թէ ինչպէս էինք հաւատում հեքիաթներին, այդ յուշն ինքնին առանձին հաճոյք է պատճառում մեզ: Այդ յուշը, հաւատալու երեխայական մեր միամտութիւնն է եւ համարումը, որ ունէինք հեղինակութիւնների հանդէպ, որ ցաւօ՜ք նախկին հեղինակութիւնները չեն այլեւս:

-Հայրենազուրկ հայ զանգուածները, ովքեր իրենց հայկականութիւնը տեսնում էին աւանդութեանց ու կրօնի պահպանման մէջ՝ փարուեցին եկեղեցուն, Հայ Եկեղեցու կամարների ներքոյ, ապահով ու հանգիստ էին զգում, ու ապրում էին հայրենիքը, նրա ոգու ու մշակոյթի պատուիրակի հովանիում: Իսկ նրանք, ովքեր իրենց հայութիւնը տեսնում էին արի նախահայրերի աւանդութեանց պահպանման տեսքով, ու քիչ-շատ զինուորի ոգի էին կրում. փարուեցին մարտաշունչ կազմակերպութիւններին, այնտեղ գտնելով իրենց ազատ հայի ոգու կանչը ու հարազատ միջավայրը: Հայաստանի անկախացումով, Սփիւռքի իրադրութիւնը կարծես վայրիվեր շրջուեց, հայրենասէր զանգուածները գտան բուն փարուելիքը, որ նախապէս անհասանելի էր, իսկ հիմա տեսանելի ու հասանելի: Սփիւռքեան կառոյցները թուլացան, քանզի բոլորի հայեացքը այնտեղ ուղղուեցաւ, այնտեղ, ուր իսկականն է, եւ որի վերացականին էին փարուել նախապէս Սփիւռքում: Սակայն, այնպէս որ ասում է բանաստեղծը. «Ես մօտ եմ Մասիսին, բայց կարօտ եմ Մասիսին», որովհետեւ հայրենազուրկ զանգուածները, ըստ մեծի մասին, չեն կարողանում փարուել իսկական Հայրենիքին, այնպէս որ փարւում էին վերացականին:



#3 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 09 July 2008 - 11:23 AM

Այսօրուայ Ազդակի 5րդ էջին կայ այսպիսի վերնագիր.

QUOTE
Վրաստան կը փորձէ իւրացնել Արեւմտահայաստանի «Էօշքվանք» եկեղեցին



Վախ հայ ժողովուրդ, այս որքան ծանր է բեռդ, եւ քանի՞ ճակատի վրայ պէտք է տանիս պայքարդ: Չէր բաւեր Վրաստանի տարածքին դիմափոխուող տաճարներու խնդիրը, եւ ահա պիտի պայքարիս, որ ձեռքէդ չփախցնեն վրացիք, շուտուանից, վաղո՜ւց ձեռքէդ փախածը:

Վրացիք, Հայաստանի աշխարհաքաղաքական կացոյթը լաւագոյնս օգտագործած են անցեալին, ու կ'օգտագործեն այժմ, Հայաստանին ու հայ ժողովուրդին պատկանածը բարոյապէս կամ նիւթապէս սեփականցնելու գծով:

Դառնանք թերթին.

QUOTE
Էրզրումի Ուզունդերէ գաւառակի Չամլըյամաչ գիւղին պատմական «Էօշքվանք» եկեղեցւոյ Վրաստանի կողմէ վերանորոգուելու մասին հրապարակուած լուրերը տեղի տուին յիշեալ պատմական յուշարձանին մասին բանավէճերու վերարծարծման



Չհասկցայ. ո՞վ որու հետ կը բանավիճի: Միթէ՞ հայը թուրքին հետ բանավիճելու կարգավիճակին մէջ կը գտնուի այժմ: Երբ չկան դիւանակալական յարաբերանք, երբ փոխադարձ քաղաքական յարաբերութիւն չգոյ է, վրացիք առիթէն օգտուելով պիտի ընեն, այն ինչ գուցէ վաղը չկարենան ընել:

Էրզրում, դուն մեր Կարին, Բարձր Հայքի ու ողջ տարածքի ջրբաժան երկիր: Հողդ տեսած է առաջին հայկական ցեային կազմաւորումները, ու մասնակցած՝ Հայաստան երկրի ու ժողովուրդի կերտմանը: Էրզրում, այժմ կօտարանայ մեզմէ վերջին վկաներդ իսկ:

QUOTE
Հայ եկեղեցական ճարտարապետութեան մասնագէտ, գիտուն Տիրան Մարութեանի «խորագոյն Հայք» ուսումնասիրութենէն ծանօթ է, որ Թորթումի շրջակայքի Իշխան վանքէն եւ Խախոյի վանքէն զատ, հայաշէն մօտ տասը պատմական յուշարձաններ հասած են մեր օրերը



Հայաստանէն հետս բերած եմ Լուսինէ Սահակեանի «Բարձր Հայքի, Սպեր, Դերջան եւ .. գաւառների տեղանունները, ըստ օսմանեան արխիւների» գիրքը, իր քարտէսներով: Պէտք է նայիմ, թէ ինչ գրուած է այդ տեղ: Ըստ նախնական ընթերցումներուս, երիտասարդ գիտուն Սահակեան, մանրամասն կը նկարագրէ գիւղերու բնակչութիւնը, կլը վերլուծէ գիւղերու անունները եւ հաւանական սխալ տառադարձումները ուղղելով մեզ կը ներայացնէ, անշուշտ այս ամէնը՝ հրատարակուած ոսմանեան արխիւներու ուսւոմնասիրութեամբ: Արխիւը արաբատառ օսմաներէնէ լատիներէն թուրքերէնի թարգամանուած է, այդ լեզուէն ալ,- գիւղերու անունները,- Լուսինէի աշխատասիրութեամբ՝ հայերէնի:



#4 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 09 July 2008 - 11:26 AM

Այսօրուայ Ազդակի 5րդ էջին կայ այսպիսի վերնագիր. (Շար.)

QUOTE
Պատմական աղբիւրները կը վկայեն, թէ Չամլըյամաչ (նախապէս Էօշք եւ աւելի հին անունով՝ Աշունք) գիւղի մէջ կառուցուած վանքին մէկ մասն է եկեղեցին, որ քաղկեդոնական հայոց, կամ այլ անուանումով՝ Տայքի Բագրատունիներուն առաջնորդանիստ եկեղեցին էր եւ ԺԱ. դարէն մինչեւ ԺԵ. դար կարեւոր մշակութային կեդրոն էր:

Տայքի եւ ընդհանրապէս հիւսիսային Հայաստանի տէրերը, Բիւզանդիոյ հետ լեզու գտնելու, կամ ինչ-ինչ նկատառումներով ընդունեցին քաղկեդոնական դաւանանքը, բայց հայ էին, ու այդոր մասին կը վկայեն բազմաթիւ պատմական դէպքեր: Իրապէս՝ քաղկեդոնացած Հայաստանի քարտէսը աւելի ընդարձակ տարածք կընդգրկեր, սակայն ուժեղ դիմադրութեան հանդիպելով՝ կծկուած է այդ քարտէսը դարձեալ դէպի հիւսիս: Օրինակ գիտենք, որ ողջ Արցախը, Սիւնիքը ընդունած են քաղկեդոնական դաւանանքը, սակայն վերստին «հայացած» են, այսինքն՝ այդ օրերու տրամաբանութեամբ՝ վերստին Հայ Առաքելական դարձած են: Այս ընթացքին, տեղի ունեցած է ուժեղ հալածանք քաղկեդոնիկ հայերու հանդէպ: Հալածանքը հասած է հոն, ուր այլեւս անոնք հայ չեն համարուած, այլ՝ այլազգի: Ժամանակի ընթացքին, քաղկեդոնիկ հայերէն անոնք որ Վրաստանի մօտ տարածքի մէջ կը բնակէին, վրացան: Ոմանք՝ ոսմանեան տիրապետութեան ընթացքին տաճկացան «թուրքացան» (օրինակ՝ մցխեթ վրացիք), ոմանք ալ դարձեալ հայացան, ի նկատի ունիմ այս Թորթում գաւառի հայերը, քանզի գիտենք որ այդտեղ հայեր եղած են, բայց ոչ վրացիք՝ մինչ 1914 թուական:

Յաւելումն ասեմ, որ Տայք Նահանգն ու Բարձր Հայքի Սպեր գաւառը, հինէն ի վեր Մամիկոնեաններու եւ Բագրատունիներու օրրան է եղած, սա Ճորոխ գետի աւազանն ու նրա հարկատուներու շրջապատն է:

QUOTE
Պատմական տուեալները կը մատնանշեն, թէ կառուցուած է 963-976 տարիներուն: Բագրատունիներու տոհմէն քաղկեդոնացած եւ այդ պատճառով ալ «Վրաց Բագրատունիներ» կուչուած ճիւղէն Ատրներսեհ Գ.ի որդիներուն Դաւիթ Կիւրաղապատի եւ իշխան Բագարատի կողմէ կառուցուած արեւմտեան հատուածէն, 43,8x 29,7 մետրանոց իր չափերով շրջանի մեծագոյն խաչաձեւ հայ եկեղեցին է: Որմնանկարներով եւ քանդակներով հարուստ եկեղեցիին ճարտարապետն է էօշքցի Գրիգոր:
Էօշքվանքի մէջ, ինչպէս՝ շրջանի հայկական միւս եկեղեցիներուն, չկայ սրբանկարներու յատուկ խորանի պատը (Իկոնասիս), որ անպայման կը գտնուի յունական, վրական, բուլգարական եւ այլ ուղղափառ եկեղեցիներու մէջ: Միւս կողմէ, եկեղեցւոյ ճարտարապետական կառոյցին հետ հակասող եւ պատերուն վրայ կարմիր ներկով, աւելի ուշ գրուած ըլլալը յայտնի, վրաց լեզուով գրութիւններ կան:



Ազդակ դրդեց որ շուտ ասեմ, այն ինչ հանգամանալից պիտի նկարագրէի, Հայաստանի Պետական թանգարան եւ Ազգային պատկերասրահ իմ վերջին այցիս կապակցութեան ընթացքին:

Արդարեւ, երբ Հայ-վիրական վէճեր կ'ընթանան Հիւսիսային Հայաստանի ու Վիրքի եկեղեցիներու ու վանքերու առնչութեամբ, Հայաստանի Պետական թանգարանի հարկին տակ տեսայ Ախթալայի եւ Հաղպատի վանքերէն բերուած Իկոնասիս-ներ, որոնք խորանին վրայ դրուելիք կամարաձեւ եւ ողջ խորանի ճակատային պատը փակող փայտաշէն հարմարանք թուաց ինձ: Ի հարկէ, երբ Հաղպատ Սանահին լսեցի, հայկական հնութիւն տեսնել ակնկալեցի, սակայն այս պատ զարդարող փայտեայ պատ-որմնանկարը օտար մշակոյթի առարկայ թուաց ինձ, եւ ինչ որ աւելի արթնցուց կասկածներս, այդ իկոնասիսի վրայ ինձ անհասկանալի գրութեան գոյութիւնն էր: Այդ գրութիւնը վրաց տառերուն կը նմանէր: Բայց դարձեալ, նոյնիսկ եթէ Հաղպատի ու Սանահինի վանական համալիրներու մաս կազմող եկեղեցիներէն ոմանք, քաղկեդոնական են եղած, սա դարձեալ չի նշանակէր թէ՝ այդ եկեղեցիները հայկական չեն, կամ այդ եկեղեցիներու հօտը հայ չէ, քանզի երկիրը հայ է, իսկ քաղկեդոնիկ հայերու համար ընդունուած էր վրագրութիւնը: Հաւանաբար եղած են ժամանակներ, մանաւանդ Զաքարեաններու ժամանակ, երբ հայ առաքելական եւ հայ ու վրացի քաղկեդոնականներ կողք կողքի ապրած են հաշտաբար, քանզի պետութիւնը հայ-վրացական էր, ու միասնաբար կը պայքարէին մոնղոլ-թաթարներուն դէմ: Վերի տեղեկագիրը կը յայտնէ թէ հայ-քաղկեդոնական եկեղեցի ալ չի կրնար ըլլալ Աշունավանքը, քանզի իկոնասիս չունի, ուրեմն հայ-առաքելական եկեղեցի եղած է:

Երանի Հայֆորումցի կամաւոր մը, այս տաճարի պատկերը փնտռէ, գտնէ եւ տեղադրէ այստեղ:

Edited by Johannes, 09 July 2008 - 11:27 AM.


#5 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 11 July 2008 - 04:41 AM

ՀՍՀ 12-րդ հատոր, մէջբերում յապաւումով.

Օշկվանք, հայկական ճարտ. Յուշարձան Մեծ Հայքի Տայք նահանգի Ազորդաց փոր գաւառի Օշկ գիւղում, Թուրթում գետի միջին հոսանքում: X դ. 2-րդ կէսի սկզբներին կառուցել են իշխանաց իշխան Բագրատն ու Դաւիթ Կիւրաղապատը: Օ.վ. եղել է հայ քաղկեդոնական համայնքի գլխաւոր եկեղեցին:

Տ. Մարութեան

Լրացուցիչ տեղեկանք «Հայաստանի պատմութեան ատլաս- Ա մաս» գրքից.

Օշկ անուն գիւղը նախապէս կուչուած է Աշունք: Թորթում գետը իր բազմաթիւ վտակներով կը բխի Չորմայրի լեռան արեւելեան լանջերէն ու կը թափի Ճորոխ գետի մէջ: Չորմայրի լեռը Մեծ Հայքի Տայք նահանգը կը բաժնէ Մեծ Հայքի Բարձր Հայք նահանգի Սպեր եւ Շաղագոմ գաւառներէն:

Նոյն ժամանակաշրջանի քատրէսին մէջ, Տայքի տարածքին կը տեսնենք Չորդվանք, Իշխան, Ջերմաղբիւր, Խախու եւ Բանակ անուն վայրեր, ուր վանքեր կան: Հաւանաբար, բոլորն ալ քաղկեդոնական հայերու պատկանած են:

Այս տարածքի անմիջական հիւսիսակողմը՝ լեռնաշղթային միւս կողմը կը գտնուի Համշէնը: Այստեղ Բիւզանդական ազդեցութիւնը շատ ուժեղ եղած է: Արդիօ՞ք Համշէնն ալ քաղկեդոնական եղած է այդ ժամանակ:



Այստեղ, եթէ նկատեցիք, Հանրագիտարանը կը վկայէ թէ սոյն վանքը պատկանած է հայ քաղկեդոնիկ եկեղեցիին, եւ քանի որ հայ քաղկեդոնական եկեղեցին միացուլուած է (արդիօ՞ք) վրաց եկեղեցիին, բնականաբար վրացիք իրենցը պիտի համարեն զայն: Եթէ այդպէս է, ինչո՞ւ «Ազդակ» գրած է, թէ Հայ առաքելական եկեղեցի եղած է Օշկավանքը, եւ ո'չ Հայ քաղկեդոնական: Արդեօ՞ք նախապէս քաղկեդոնական եղած է, ետքը Հայ առաքելական: Արդեօ՞ք «Ազդակ»ի մէջբերած է Տ. Մարութեանի ուսումնասիրումը աւելի նոր եւ ճշգրիտ է, քան նոյն գիտունի աւելի հին՝ հանրագիտարանի մէջ տեղ գտածը: Ճշմարտութիւնը կը փրկէ մեզ, սակայն զայն ուզող կա՞յ: Մէկ բանէ վստահ կրնամ ըլլալ, որ քաղաքական վերիվայրումներու ընթացքին, երբ տակաւին «ազգ», «ազգային» հասկացութիւնները սահմանափակ էին լոկ ցեղային կամ դաւանական նեղ շրջանակով, եկեղեցիներ, վանքեր եւ ամբողջ թեմեր, տէր փոխած են յաճախ, եւ տիրոջ դաւանածը դաւանելով ու անոր անունը կրած են: Լեզուն պահած են երկար տարիներ:

Կարդացած եմ այս ժամանակշրջանի տայեցիներու մասին: Եթէ ճիշտ կը յիշեմ՝ Չորդվանեցիք (վրաց. Չորդվանելի) խնամիական կամ ցեղակցական կապ ունեցած են Սասունի հետ, եւ անոնցմէ մէկը եկած եւ հիմը դրած է Սասունի Թոռնիկեան իշխանութեան: Ինչպէս կը տեսնենք. Թոռնիկ, իշխան, վանք, բանակ եւ այլ շատ ու շատ անուններ, կը վկայեն թէ տարածքի ժողովուրդը այդ ժամանակ ալ հայախօս էր, քաղկեդոնական ըլլալով հանդերձ:

Տարօրինակ ժողովուրդ ենք:

Հաւանաբար լսած էք, թէ հայազգի ի՜նչ զօրավարներ, կայսրեր ու իշխաններ ապրած եւ գործած են Բիւզանդիոյ մէջ: Հիմա, մերոնք կը հպարտանանք անոնցմով: Կայսրի պաշտօնին հասնելու համար պարտադիր քաղկեդոնական ձեռնադրուած են անոնք, մինչ նոյն ժամանակ, Հայաստանի հողին վրայ, առաքելական հայերը կը հալածէին քաղկեդոնական հայերուն, մինչ եթէ չհալածէին, հաւանաբար անոնցմէ ոմանք վրացի չդառնային եւ որպէս հետեւանք. հաւանաբար մինչեւ այսօր Հայ քաղկեդոնիկ պատրիարքութիւն մը գոյատեւեր ու տէր կը կանգներ իր եկեղեցիներուն:

Վրացիք ազգայնացուցին իրենց քաղկեդոնական եկեղեցին, իսկ մեր հայ ազգը հալածելով քաղկեդոնական հայերուն. ապազգայնացուց հայ քաղկեդոնական եկեղեցին:

Այսպիսի հալածանքներով ազգը պառակտուած է տեւաբար: Երբ պետութիւնը տկար է, եւ չէ կրնար բռնի ուժով իրեն միացնել ազգի ու հայրենիքի տարբեր մասերը, սիրով, եւ միա'յն մարդկային սիրով կարելի էր պահել ազգի ու հայրենիքի միասնակամութիւնը:

«Ան որ առաքելական չէ. Հայ չէ», «Ան որ .....ական չէ. Հայ չէ», «Ան որ քրիստոնեայ չէ. Հայ չէ», «Ան որ այստեղացի չէ. Հայ չէ» եւ այսպիսի կարգախօսքերով. մենք մեր ձեռքով բաժնած ենք ազգը տարբեր կարգերու:

Ուրեմն, հայ ըլլալ կը նշանակէ առաքելական, ...ական, այստեղացի՞ ըլլալ: Եթէ այդպէս է, ապա ո՞րքան է հայ ազգի թուաքանակը:

Կը կարծեմ թէ նորէն պէտք է խմբագրուի «հայ ըլլալու» հասկացութիւնը: Վերոյիշեալ պատկանելիութիւնները համարելով լոկ պատմական մշակութային աւանդ, պիտի սահմանել 21րդ դարուն հայ ըլլալու իմաստը:

Հայ ըլլալու իմաստը պիտի կայանայ. Հայաստանի, որպէս պետութեան, հզօրացման շահախնդիր մարդու կերպարով:

Հայաստանի հզօրացման գործին մէջ գուցէ մէկ լումայ, գուցէ ամէնասուղը՝ կեանքը ներդնէ, բայց երբ ան, որպէս անհատ, շահախնդիր է իր հայրենիքի հզօրացմամբ, ուրեմն ան է ժամանակակից հայը:

Այլապէս՝ մեզմէ ո՞վ լիիրաւ քրիստոնեայ է: Մեզմէ ո՞վ գիտէ տարբերութիւնը. քաղկեդոնականի, կաթոլիկի եւ բողոքականի միջեւ: Այլեւս ո՞վ մաքուր ...ական է: Ի՞նչքան է եւ ո՞վ այստեղացի է: Ո՞վ հայերէն գիտէ: Ո՞վ հայրենիքի մէջ կը բնակի: Եւ շատ ու շատ «Ո՞վ»-ով սկսող հարցումներ, պիտի բաժան բաժան ընեն Հայ Ժողովուրդը:

Հայ աշխարհիկ եւ հոգեւոր պետերը, պարտաւոր են իրենց իշխանասիրութիւնը մէկ կողմ դնելու, եւ ձեռք մեկնելու իրար: Տրամաբանական եւ շինիչ խօսակցութեամբ. կարելի է գտնել լաւագոյնը կամ չարեաց փոքրագոյնը, Հայաստանի հզօրացման ճամբուն վրայ:

Արիւն կորսնցնելու տեղ չունինք այլեւս: Պիտի գտնել, թերեւս մի կում հայի ջիղ, մի պուտ հայի արիւն ունեցողը, եւ դաշնակից դարձնել անոր՝ վաղուայ Հայաստանի քաղաքացին:



#6 Yervant1

Yervant1

    The True North!

  • Super Moderator
  • PipPipPipPipPip
  • 21,599 posts
  • Gender:Male

Posted 11 July 2008 - 09:58 AM

Here are your pictures as you requested, Johannes Jan.





#7 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 11 July 2008 - 10:29 AM

Thank you brother.
Those are different sites from Oshkavank monastery.

#8 Arpa

Arpa

    Veteran

  • Members
  • PipPipPipPipPip
  • 10,011 posts
  • Gender:Male
  • Interests:Culture

Posted 11 July 2008 - 11:05 AM

QUOTE
«Ան որ առաքելական չէ. Հայ չէ», «Ան որ .....ական չէ. Հայ չէ», «Ան որ քրիստոնեայ չէ. Հայ չէ», «Ան որ այստեղացի չէ. Հայ չէ» եւ այսպիսի կարգախօսքերով. մենք մեր ձեռքով բաժնած ենք ազգը տարբեր կարգերու:

Ուրեմն, հայ ըլլալ կը նշանակէ առաքելական, ...ական, այստեղացի՞ ըլլալ: Եթէ այդպէս է, ապա ո՞րքան է հայ ազգի թուաքանակը:

Կը կարծեմ թէ նորէն պէտք է խմբագրուի «հայ ըլլալու» հասկացութիւնը: Վերոյիշեալ պատկանելիութիւնները համարելով լոկ պատմական մշակութային աւանդ, պիտի սահմանել 21րդ դարուն հայ ըլլալու իմաստը:

Սիրէլի, վստահ եմ դու յիշես մի ժամանակի, նոյնիսկ այսօրուայ կրկներգը -“Ով որ Դաշնակցական չէ Հայ չէ”.
Միժամանակ, երբ ես իմ աբողջ սրտով փորձէի եղբայրական քրոջական Sister City կապ հաստատէի իմ այժմու քաղաքի եւ Կորիսի միջեւ: Ես իմ քաղաքի նախագահին հաւանումը ստացայ եւ աշխատում էինք մանրամասը յղկել: Մինջ այդ Կորիսը նոր քաղաքապետ էր ընտրել, որ իրան կոչէր “նախագահ”, եւ երէւութապէս իր միակ միթքը ինչպէս զինք եւ իր ամբողջ գէրդաստանը Ամերիկա բերել, եւ թէ ես օդանաւի տոմս գնել եմ? Մի օր, հեռայայն խօսքի ընթացքին նա ինձ հարձրեց թէ ես “ընկեր եմ”? Չի հասկացայ , անկեղծօրէն: Նա բացադրեց “Դու Դաշնակ ես“?
Իմ պատասխանը եւ վերջին հաղորդումը- "Ես ՀԱՅ եմ!!”.
Դա եղաւ մեր վերջին խօսքը:
Ով որ ….. չէ Հայ չէ? Ով որ …..չէ Հայ չէ?
Ես այս կամ միւսական չեմ: ՀԱՅ եմ: Իմ կրօնը հիմնեալ չէ ատելանքի, այլ ՍԻՐՈՅ վերայ:

Edited by Arpa, 11 July 2008 - 07:10 PM.


#9 MosJan

MosJan

    Էլի ԼաՎա

  • Admin
  • PipPipPipPipPip
  • 31,192 posts
  • Gender:Male
  • Location:My Little Armenia

Posted 11 July 2008 - 11:55 AM



#10 MosJan

MosJan

    Էլի ԼաՎա

  • Admin
  • PipPipPipPipPip
  • 31,192 posts
  • Gender:Male
  • Location:My Little Armenia

Posted 11 July 2008 - 11:56 AM



#11 MosJan

MosJan

    Էլի ԼաՎա

  • Admin
  • PipPipPipPipPip
  • 31,192 posts
  • Gender:Male
  • Location:My Little Armenia

Posted 11 July 2008 - 11:56 AM



#12 MosJan

MosJan

    Էլի ԼաՎա

  • Admin
  • PipPipPipPipPip
  • 31,192 posts
  • Gender:Male
  • Location:My Little Armenia

Posted 11 July 2008 - 11:59 AM

Xndrem Hovannes jan

Attached Files



#13 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 12 July 2008 - 03:47 AM

Յարգելի Արփա, պատասխանդ լաւ եղած է «ընկերոջ», որ ըստ երեւոյթին, ընկած է այլ խնդիրներու ետեւէն:

***

Օշկվանքի մասին յաւելեալ տեղեկանք թուրքալեզու աղբիւրներէ.

Օշկվանքի եկեղեցին կը գտնուի Էրզրում-Արդուին մայրուղիէն 4 կիլոմետր հեռաւորութեան վրայ. Թորթում գետի լիճի եւ Թորթում գետի ջրվէժի միջեւ: Եկեղեցւոյ որմնագրերու համաձայն. 963-973 թուականներուն, Տայքի Կիւրաղապատ Ատրներսեհի որդիներ՝ Դաւիթ թագաւորն ու Բագրատ իշխանը կառուցած են, եւ անուանակոչած Ս. Յովհաննէս Մկրտիչի անունով: Եկեղեցւոյ ճարտարապետը Աշունքցի Գրիգորն է:

Երբ տարածքը Բիւզանդիոյ իշխանութեան կ'անցնի 1022 թուականին, բիւզանդական կայսրեր՝ Բարսեղ 2րդ-ի եւ Կոնստանդին 8րդ-ի կողմէ վանքը կը նորոգուի: Թեմի կեդրոն ըլլալով, վանքը պահպանած է իր կարեւորութիւնը, մինչեւ 15րդ դար:

Ամէն տարի, մօտաւորապէս 2000 վրացի զբօսնող կ'այցելէ վանքը: Ըստ թուրքիոյ եւ վրաստանի կառավարութեանց համաձայնագիրի. վրացիք պիտի նորոգեն այս վանքը, փոխադարձաբար թուրքեր պիտի նորոգեն Վրաստանի տարածքին մէջ գտնուող ոսմանեան մզկիթ մը: Կը սպասուի զբօսաշրջիկներու մեծաթիւ հոսք մը Վրաստանէն, եկեղեցւոյ նորոգումէն ետք:

Տեղացի թուրքեր (?), Իշխան, Խախու եւ Օշկվանքի կապակցութեամբ այսպիսի առած ունին. «Իշխանին նախշը, Օշկվանքի նայուածքը, Խախույի նստուածքը»:

http://hyeforum.com/...l...=si&img=295

Edited by Johannes, 12 July 2008 - 08:44 AM.


#14 Arpa

Arpa

    Veteran

  • Members
  • PipPipPipPipPip
  • 10,011 posts
  • Gender:Male
  • Interests:Culture

Posted 12 July 2008 - 07:08 AM

Քանի այլ բաժանման գիծեր կարող ենք գտնել?
Ինչ մնաց անբաժան?
Միայն Մաշթոցը մես պիտի միացներ, բայց նա չգիտեր որ Աբեղցբեղեաններ պիտի ծնէին:
QUOTE
«Ան որ առաքելական չէ. Հայ չէ», «Ան որ .....ական չէ. Հայ չէ», «Ան որ քրիստոնեայ չէ. Հայ չէ», «Ան որ այստեղացի չէ. Հայ չէ» եւ այսպիսի կարգախօսքերով. մենք մեր ձեռքով բաժնած ենք ազգը տարբեր կարգերու:

Ուրեմն, հայ ըլլալ կը նշանակէ առաքելական, ...ական, այստեղացի՞ ըլլալ: Եթէ այդպէս է, ապա ո՞րքան է հայ ազգի թուաքանակը

See -Estimated world population at various dates (in thousands)
http://en.wikipedia....orld_population
See that in the year 1 AD (New Christian Era), it was 200 million. At the preent it is pushing 7 billion, that is a growth of 33 fold, I.e. those who numbered 1 million then have grown to 33 million. Of course various people have grown in various increments, depending on culture, geography, climate, war or the lack of it.. etc
Also note that in 1900 AD the population was estimated at 1.5 billion. It has grown by 5 fold .
It is estimated that during the turn of the 20th c Armenians in Armenia proper numbered around less than 1 million, which is in line as today it is over 3 million. I have read in various sources where it is claimed that in the year 1 AD Armenians numbered 4 million. (Believe it or not?). So, if we numbered about 4 million in 1 AD, and people have grown by a factor of 30 to over 6 billion now, we should have numbered around 120 million.
WHERE IS THE OTHER 110 MILLION??
Haykakan e patvakan e?
===
ՔԻՉ ԵՆՔ‚ ԲԱՅՑ ՀԱՅ ԵՆՔ

Մենք քիչ ենք‚ սակայն մեզ հայ են ասում։
Մենք մեզ ո՛չ ոքից չենք գերադասում։
Պարզապես մենք էլ պի՛տի ընդունենք‚
Որ մե՛նք‚ միայն մե˜նք Արարատ ունենք‚
Եվ որ այստեղ է՝ բարձրիկ Սեւանում‚
Երկինքը իր ճիշտ պատճենը հանում։
Պարզապես Դավիթն այստեղ է կռվել։
Պարզապես Նարեկն այստեղ է գրվել։
Պարզապես գիտենք ժայռից վանք կերտել‚
Քարից շինել ձուկ‚ եւ թռչուն՝ կավից‚
Ուսուցմա՛ն համար եւ աշակերտե˜լ…

===
I have advanced these data before and I have had many excuses and analyses- We were massacred, we assimilated, we don’t multiply like rats as some others do…blah, blah, blah…
Speaking of “multiplication”, one wonders when or when did Armenians learn arithmetic? How come they we did not the process of multiplication but became experts in “division” (See Johannes’ partial table of divisions above). Since then we discovered another line of east west division, i.e .Yerevan Province and Artsakh.
Lucky us. We don’t even need a microscope or a magnifying glass to see all the lines of division.
====
Speaking of “multiplication”, please allow me to repost this once again;
http://www.armeniano...i...194&lng=eng

Edited by Arpa, 12 July 2008 - 08:38 AM.


#15 MosJan

MosJan

    Էլի ԼաՎա

  • Admin
  • PipPipPipPipPip
  • 31,192 posts
  • Gender:Male
  • Location:My Little Armenia

Posted 12 July 2008 - 01:32 PM

Shirim

Attached Files



#16 Arpa

Arpa

    Veteran

  • Members
  • PipPipPipPipPip
  • 10,011 posts
  • Gender:Male
  • Interests:Culture

Posted 12 July 2008 - 03:46 PM

QUOTE (MosJan @ Jul 12 2008, 07:32 PM)
Shirim

Սիրելի Մովսէս: Չի բացում:

#17 MosJan

MosJan

    Էլի ԼաՎա

  • Admin
  • PipPipPipPipPip
  • 31,192 posts
  • Gender:Male
  • Location:My Little Armenia

Posted 12 July 2008 - 03:48 PM

et qez hamar chi batsum apricot.gif
mez mot / mez hamar misht el batsvuma, Arpa jan ham el te batsvi inch es anelu qo batsel pakelu jamanak@ shutvanits antsela apricot.gif et gt gorts@ mez jahelnneris togh apricot.gif JK

#18 MosJan

MosJan

    Էլի ԼաՎա

  • Admin
  • PipPipPipPipPip
  • 31,192 posts
  • Gender:Male
  • Location:My Little Armenia

Posted 12 July 2008 - 03:50 PM



HOvvanes jan tes or GAllerin es ogtvum n@karneri hamar shat avel lava linum + vor n@kari amboghjakan metsutyamba tsuyts talis

#19 Arpa

Arpa

    Veteran

  • Members
  • PipPipPipPipPip
  • 10,011 posts
  • Gender:Male
  • Interests:Culture

Posted 12 July 2008 - 04:30 PM

Ախ, որքան ուրախ եմ որ գենոցիտի մասին չենք խօսում:
"Հով արեք, սարեր ջան Հով Արեք
Իմ դարդի դարման արեք..."

Edited by Arpa, 13 July 2008 - 03:53 PM.


#20 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 15 July 2008 - 09:31 AM

Ի՞նչ տի ընենք մենք այս թուրքերուն

Թաթուլ Յակոբեանը յօդուած մը գրած էր, Ազդակի մէջ, թէ այս անգամ նոյն խստրութեամբ չի դատապարտուիր Հայ-թուրք պատմութիւն ուսումնասիրող ստեղծուելիք թէական յանձնախումբը, մինչ նախապէս, գոյացած յանձնախումբը թէեւ հայ պետութեան հովանաւորութիւնը չէր վայելէր, հայ կողմը ներկայացնողը անձնական ներկայացում էր, խիստ քննադատանքի ու դատապարտութեան ենթարկուեցաւ «ազգային» խօսնակներու կողմէ: Ինչո՞ւ: Արդեօ՞ք քանի որ այս անգամ նախագահ Սերժն է առաջարկողը:

Ինքս ալ ունիմ մի քանի հարցադրում, Նախագահ Սերժին, ո'չ թուրքին, վասնզի գիտեմ թուրքի ուզածը «պարտիզպան ծեծել» է, այսինքն՝ խնդրի ծածկումը, մոռացումը, փակումը, ու անո՜ւշ, հե՜զ, խաղաղ դրացի երեւնալը:

Չլինի՞ դուք էլ, յարգարժան Նախագահ, մի կողմից սեպ էք խրում թուրք-ազղընազերաթուրք դաշինքին ու միւս կողմից հայ-թուրք կնճիռը թաղում էք անվերջանալի ու տաղտկալի բանակցութիւնների ատենագրութիւններում: Չլինի՞ ձեր էլ նպատակը «պարտիզպան ծեծել» է, այսինքն՝ խնդրի թաղումը, յանուն կառուցուելիք նոր եւ կասկածելի հայ-թուրք բարեկամութեան:

Ռոբերտ Քոչարեանը աւելի խելացի կը թուէր, այս գետնի վրայ: Այժմ անոր, իր քաղաքացիները Հաագայի դատարան պիտի ներկայացնեն: Երբ ազգակիցդ քեզ կուզէ դատել, օտարը աչքիդ հրեշտակ կերեւի: Սա՝ առանց մտնելու մեղաւոր ու անմեղ փնտռելու մանրամասնութեան մէջ: Քոչարեանը կըսէր, եկէ'ք չխառնենք իրար, Հայոց Ցեղասպանումը եւ դիւանական յարաբերութիւնը, իւրաքանչիւրը անջատ խնդիր է: Լաւ կըլլար Սերժ նախագահն ալ նոյն կերպ վարուեր, եւ թուրքին հասկացներ, որ Ցեղասպանութեան ճանաչումը պիտի զարգանայ, անկախ ամէն ինչէ, քանզի ան բովանդակ հայ ժողովրդի դատն է, եւ որեւէ կառավարութիւն, իրաւասու չէ Հայ ժողովուրդի մարդկային տարրական բարոյական պահանջքը անտես ընել:

Ես ըլլամ նախագահ, երբեւէ չեմ խօսիր Ցեղասպանութեան մասին թուրքի հետ: Ինձի համար, Ցեղասպանութեան նիւթը թուրքին հետ խօսուելիք նիւթ չէ: Ի՞նչ է մեր ուզածը: Եթէ նախ ճանաչում է, ապա ո՞ւր են մեր քարոզչական մեքենաները: Ո՞ւր են Ցեղասպանութիւն ներառնող հայկական ու հայաստանեան արտադրութեան գեղարուեստական ֆիլմերը: Պետութիւնը բացակայ է այստեղ, ու կը բաւականայ լոկ 1965ին բռնցքուած հայութեան ստեղծած Ծիծեռնակաբերդն ու նորաստեղծ թանգարանը պահելով, ու մի քիչ խորհրդաժողով կազմակերպելով:

Ես ըլլամ նախագահ (չեմ ըլլար), անյապաղ հրամանագիր կը ստորագրեմ ստեղծելու հեռուստակայաններ, միայն արտաքին աշխարհին (նաեւ հայ ծագումով օտար քաղաքացիներուն) ուղղուած ու տարբեր լեզուներով:

1-Գրաբար հեռուստակայան: Գոնէ լուրերու հաղորդումը գրաբար լսելով, հայ ժողովուրդի գրաբարասէր հանրութիւնը, հայ հին լեզուն ուսանելու, հասկանալու եւ վայելելու առիթ կունենայ: Ի լուր աշխարհին եւ ի լուր մեզ, թէ արդի Հայաստանը պատմականին իրաւայաջորդն է: Այսպիսով նաեւ գրաբարագէտ հայ լեզուաբաններ գործ կունենան, արդի հայերէնը կը կոփուի (Սա առանձին առաջարկ է):

2-Առանձին հեռակայան Համշէնի հայ բարբառով: Որպէսզի Խաղտիքի (Ռիզէ, Արդուին, Խոպա) հայախօս մահմետական համշէնցիները զգան, որ սա է իրենց հարազատը, թերեւս տէրը, սա է զիրենք յարգողը, սա է իրենց մշակոյթի վրայ գուրգուրացողը, եւ ո՛չ այդ ոսմանածին հանրապետութիւնը: Առանց այդ, չենք կրնար սպասել մահմետական համշէնցիներէն որեւէ համակրանք Հայաստանի ու հայութեան հանդէպ (Չնայած գրածիս, քիչ չեն անոնք որ հայ կը զգան ու կը համակրին մեզ):

3-Առանձին կայան թուրքերէն լեզուով: Կը յիշեմ սովետական Հայաստանի ձայնասփիւռը ունէր. քրդերէն, թրքերէն, ազրաթուրքերէն, պարսկերէն ու արաբերէն հաղորդումներ: Հիմա արտաքին քարոզչութիւնը բարձ ի թող (վերի դարակը) դրուած է: Չկայ, չիք է պետական քաղաքականութիւն: Ոնինք թրքագէտներու եւ օսմանագէտներու պատկառելի բանակ մի, ինչո՞ւ չօգտագործենք մեր մտաւոր ուժը: Այս հեռակայանը 24ի վրայ 24 ժամ թուրքերէն հաղորդումներով Հայաստանի մշակոյթը, պատմութիւնը, դատը, հոգին ու գոյութեան ու զարգացման իրաւունքը պիտի քարոզէ թուրքախօս հային ու թուրքախօս թուրքին: Աւելի լաւ է այս կայանէն հնչող իւրաքանչիւր հայասիրտ ու հայամէտ խօսք, քան չգիտեմինչիստանի ատեաններուն առջեւ արդարութիւն մուրալն ու հայթուրք հաշտութեան կամ չգիտեմինչութեան յանձաժողովներու մէջ սիրտ մաշեցնելով բան մը համոզելն աշխատիլը: այդ յանձնախումբին ամենաշատը տասն անդամը կրնանք համոզել, եթէ համոզենք, մինչ հեռա կամ հեռուստա կայանով 10 միլիոն թուրք ալ կրնանք համոզել, եթէ ոչ աւելին, այն ալ աառանց սիրտ մաշեցնելու, հանգիստ, հայկական ստուդիոներէն:

4-Նմանօրինակ կայաններ պարսկերէն, ռուսերէն, անգլերէն ու արաբերէն լեզուներով:

Համոզեցինք ու մարդիկ մեզի հետ սկսան լալ, յետոյ ի՞նչ:

Միջազգային իրաւունքի ատեաններո՞ւն դիմել: ես չեմ հաւատար այդպիսի բանի մը, քանզի այդ ատեաններուն դատաւորներն ու դատախազները մեծերուն ձեռքը՝ ափին մէջ, մատներուն միջեւ, խաղալիք են: Ուզած ատեննին դատի կը կանչեն, աշխարհի որեւէ անկիւնը նստող մարդ մը, սակայն միայն, երբ այդ մարդը մեծերուն «հրամանքդ տէ'ր» չի ըսեր: Եթէ ըսէ. «հրամեցէք տէր, ու օգտագործեցէք մեր զինուորական խարիսխները (բազա), օդակայանները, պեղեցէք մեր նաւթագազահորերը, այդ ժամանակ այդ մարդէն լաւը չկայ:

«Մարդկային արդարութիւն» ըսուածին հաւատացողներ կա՞ն դեռ: Եւրոպայի խոստումներուն հաւատացողներ կա՞ն դեռ: Ժամանակին, «Հնչակ» ու «Դրօշակ» պարբերաթերթերը հրատարակողները կը հաւատային: Կը հաւատային, որ օր մը Եւրոպայի խիղճը (չգոյ է) պիտի շարժի ի տես եւ ի լուր թափւող հայի արեան:

Հիմա արիւն չունինք որ թափենք: Ի՞նչ թափենք:






0 user(s) are reading this topic

0 members, 0 guests, 0 anonymous users