Jump to content


Photo

Օրագիր


  • Please log in to reply
118 replies to this topic

#21 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 22 July 2008 - 08:16 AM

Բոսնիա-Հերցեգովինայի սերբերի հերոս, Ռադովան Կարաձիչը ձեռքակալել են: Գուցէ նա մարդասպան է, եւ անզէն մարդկանց դահիճ, այնուհանդերձ, վստահ եմ, շատերի համար ազգային հերոս է, յար եւ նման Սլոբոդան Միլոսեւիչի:

Այնպիսի ժամանակներ կ'ապրինք, երբ կարելի չէ վրէժ լուծել, եւ թշնամիին հետ վարուիլ, այնպէս որ ան վարուած է մեզի հետ: Եւրոպական ատեանները կը դատապարտեն, ու կը պահանջեն ձեռքակալում: Թէ որքանով անաչառ են, դատարաններն այդ, այդ ալ ուրիշ խօսելիք նիւթ է: Նմանցնել չըլլայ, քանզի մերինները անմեղ մարդիկ հաւաքաբար չեն սպաննած, կայ-չկայ խոջալու կոչուած թուրքական երկարապատումը կայ, որ այնպէս ալ մնաց կասկածելի ու ոչ ոք լրջութեամբ չի ընդունիր Բագուէն հնչող սուտերը:

Ցաւօք, ոմանք իրենց բորբոքը հանգեցնելու համար, չեն վարանած ու չեն վարանիր պատերազմի ոճրագործ անուանել, գործող ու պաշտօնաթող Հայաստանի պետական բարձր այրերը: Կարելի չէ այսպէս, թշնամիի ջրաղացին ջուր թափել:

Կը յիշեմ, ժամանակին, արեւմուտքը կը պաշտպանէր Հովատիոյ, Բոսնիոյ, եւ Մակեդոնիոյ հողային ամբողջականութիւնը: Նոյն արեւմուտքը չի պաշտպանեց Սերբիոյ հողային ամբողջականութիւնը, ու թոյլատրեց Կոսովոյի անկախացումը:

Քանի այսպէս երկու-չափ երկու-կշիռ քաղաքականութիւն կարելի է վարել, կարելի է յուսալ այս աշխարհէն ամէն ինչ: Ամէն ինչ: Ամէն ինչ կարելի է, անկարելի բան չկայ, միայն թէ մեծ տէրութեանց կամքը ըլլայ:

Քաղաքականութիւնը անբարոյ խաղ է: Կը ըսուի թէ, Սերբիոյ այժմու իշխանութիւնը քաղաքական վարկանիշեր պիտի ստանայ արեւմուտքէն, Ռադովան Կարածիչի յանձնումով:

Իսկ մեր դատին վրայ հաւասարապէս թք... ունին, ե'ւ արեւմուտքը ե'ւ արեւելքը եւ մենք:

Մի քանի օր առաջ լսեցի, իբր Ռուսիա եւ «Ատրպայճան» կոչուած ստապետութիւնը ռազմավարական դաշինք պիտի կապեն: Մի քանի օր ետք, ռուս մը յայտնեց, իբր Հայաստանի դիրքը Անդրկովկասի մէջ, ոչ մի այլ կրնայ փոխարինել: Նոյն ռուսը, զինական, եւ այլ կարգի, ապրանքային առեւտուրի մէջ մտած է «թուրքիա» կոչուած հաւաքածոյ պետութեան հետ: Ուրեմն՝ մենք ենք մեր գլուխին տէրը, ոչ ոքէ պաշտպանում ու արդարութիւն չհայցենք, նորէն ալ հարցնեմ Ռադովան Կարաձիչին հետապնդողներուն.

Տիարք եւ տիկնայք, ո՞վ պիտի հետապնդէ ու դատի կանչէ, անմեղ հայ քաղաքացիները անապատ ուղարկողներուն: Տիարք եւ տիկնայն, ո՞վ պիտի հետապնդէ ու դատապարտէ, անոնք որ անտեսեցին ջարդարարներ հետապնդելու պարտականութիւնը, ու թոյլ տուին որ անոնք ապրին հանգիստ, առանց դատի: Տիարք եւ տիկնայք, ո՞վ պիտի դատէ ձեզ, քանզի ձեր աչառութեամբ եւ երկու տարբեր չափով կշռող ձեր քաղաքականութեամբ, պղծեցիք մարդկային արդարութիւն, հաւասարութիւն, մարդու իրաւունք հասկացութիւնները: Տիարք եւ տիկնայք, ոսմանցի ռադովան կարաձիչներու հետնորդները կ'ապրին անմեղ զոհերու հետնորդներու տուներուն մէջ, ու կը վայելէն բարիքը: Տիարք եւ տիկնայք, ձեր արդարութիւնը պակաս է, կիսուած է, հետեւաբար փուճ: Ձեր արդարութիւնը կը ծառայէ լոկ, ձեր աշխարհակալական շահերուն, ու գիտէք այնպէս մը ծարիրել, շպարել, ձեր գործունէութիւնը, որ ակնդէտին առաջին անգամ թուի անբիծ մարդասիրական գործունէութիւն:

Edited by Johannes, 22 July 2008 - 11:05 AM.


#22 Arpa

Arpa

    Veteran

  • Members
  • PipPipPipPipPip
  • 10,011 posts
  • Gender:Male
  • Interests:Culture

Posted 22 July 2008 - 09:20 AM

Երբ 500 տարի առաջԵւրոպան եւ աշխարհը յաւակնէին թէ նրանք թուրքին երկար բազուկը կրճատել էին Վիէննայի դռներին, ստիպցեցին թուրքին նահանջել եւ վերադառնալ իրանց ծննդավայր Արեւելք, հետապնդել համա-թուրքական կայսրութիւն: Եւ այդ եղաւ Հայուն եւ Հայստանի բնաչնջման սկիզբը: Երանի թողնէին որ թուրքը գրաւեր Էւրոպան եւ զանգուածով գաղթեր Բոսնիա եւ Գոսովո:
Տես թէ ինչ նշանակի աշխարհիկ պարտութիւն ի դէմ բարոյական յաղթանակ ը: Այո, թուրքերը ռազմական պարտութիւն կռեցին Վիեննայի շէմին բայց տես թէ ինչ բարոյական յաղթանակ տարին: Բոսնիացիները եւ Գոսովացիները, իսլամացած Սերբերը տակաւին մինչ այսօր Սէրբերէն խօսին, սերբերէն երգեն ի բաց մզկիթում:
Եւ, այդ ապուշ Եւրոպացինեերը , որք մտածեն թէ թուրքին երկար բազուկը կրճատել էին տես թէ ինչ է պատահում, նոյն ինքն Եւրոպայի սրտին, Գերմանիայում թուրքին բազուկը աւելի երկարում է քան հիտլերինը: Հիտլերը եւ Էնվէրը վաղուց կորցրած եղբայրներ են: Տես թէ ինչպէս քսաներորդ դարու մեծ պատերազմներին նրանք զինակիցներ էին: Տես թէ ինչպէս, այդ երկու պարագաներւոմ, երբ թուրքը զգաց պարտութիւն լման շուրջ պար կատարեց:
Տեսնենք թէ, այդ Ամերկայի հաւատարիմ զինակից ը ինչպիսի շուրջպար պիտի կատարի երբ այլ արեւելեան ուժերը (Ռուսիա, Իրան) գաւթեն Միջին Արեւելքը:
Միայն թէ այդ Եւրոպացիները թողէին որ թուրքը տիրեր Վիեէննայի, Բերլինի եւ Պարիզին, ինչպէս այս օր!!!??
Երանի այդ Եւրոպացիները կրկին սովորէին իրանց բնիկ լէզուն, քան թէ այս օր խօսէին ottoman բազմոց, երիտթուրք, "turkish coffee", "turkish bath"** եւ այլ լեզուներով:
Միթէ նրանք պիտի չարեփոխեն իրանց ազգային օրհներգը “Oh! Say can you see” ի, կամ "Յառաջ Նահատակ" ի:
**Վրանա- յուրտ-ա-բնակ թուրքերը երբ սովորեցին Բաղանիս/Հայկական բաղնիք/ Roman Bath/Bal/bath բառին իմաստը?

Edited by Arpa, 22 July 2008 - 11:40 AM.


#23 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 22 July 2008 - 10:34 AM

Այս աշխարհը այս է Բարեկամ. եթէ եղունգ ունիս. գլուխդ կը քերես:

#24 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 28 July 2008 - 09:42 AM

Սիրտս գրել կուզէ այսօր: Կարեւոր չէ հասկցուիլը, կարեւորը գրեմ, պահանջք է, այնպէս որ պահանջք է խմելը, քնանալը, շնչելը, երգելը, երբեմն՝ պոռալը:
Իմաստ կը փնտռեմ այս կեանքին մէջ: Միթէ՞ մարդս այսքան անասնական կեանք պէտք է ունենայ, իր առօրեան դասաւորելով, կարգապահելով: Ինչո՞ւ չվայելել Արարիչի կողմէ տրուած մեծագոյն պարգեւը՝ մարդօրէն մտածելու ունակութեան շնորհքը:
«Մի գեղեցիկ պատահեցաւ ինձ յանկարծ
Չհասկացայ ի՛նչ ցեղից էր նա ծնուած»
Երկու օր է, գուսանի վերոյիշեալ երկտողը կը մտաբերեմ: Գիտէք՝ լեզուական-մեզուական վերլուծում կը կատարեմ միտքիս մէջ, թէ՝ արդի արեւել-ա-հայերէնով քերթողը պիտի ըսէր. «Մի գեղեցիկ պատահեց ինձ յանկարծ» առանց աւ մասնիկի (բաղադրիչի ճիշդ անունը չի գիտեմ): Ի դէպ, «Օրագիրս» արեւմտահայերէնին նուիրած եմ, իմ բնիկ բարբառով կը գրեմ, այնպէս որ՝ կ’երկխօսիմ ինքս ինձի հետ:
Բան մը եթէ շատ մտաբերես, կը պատահիս անոր յանկարծ: Մեր նախնիք կըսէին. «Գեղեցիկին նայիլը արդար է»: Կրօնական, բարոյական ու աւանդական օրէնքով պարտադրուած, ու սահմափակ զգացումներ արտայայտող. հնադարեան մարդիկ, արդարացուցած են գեղեցիկ կնոջ նայիլը, քանի որ...գեղեցիկ է, գեոզալ է: Սա ուղղակի անուղղակի արդարացումն է. Մովսէսի տասնաբանեայ պատուիրանին մէջ տեղ գտած եւ կիներուն չնայելուն վերաբերող միտքերուն: «Մի՛ ցանկար» խօսքը, նախնիք տարբեր, մենք տարբեր ձեւով կը հասկնանք: Քառասուն ձեւ կարելի է թարգմանել, մեկնաբանել աստուածաշնչեան խօսքերը, թէ չէ այսքան յարանուանութիւններ եւ աղանդներ պիտի չի ըլլային:
Գեղեցիկ կինը կը փափաքի գնահատուիլ, նայուածներով շոյուիլ, բայց ոչ ոեւէ անձէ, եւ ոչ միշտ...
***

Հայրենապաշտութիւնը ինձի կը տանի յուսահատական եւ ծայրայեղական միտքերու: Հայրենիքը այն ամբողջն է, որուն մի փոքր մասն է որ՝ որպէս Հայաստան կը ճանչնանք, այժմ մենք, մեզմէ ոմանք: Այժմ ո՞վ կը պատասխանէ. «Ո՞ւր է Հայաստանը» հարցնողին, «Կուրի եւ Եփրատի միջեւ» ձեւով:
Վրէժ երգեցի, ի՞նչ քաղեցի:
Ժամանակին, երբ կը կարդայի դաշնակցութեան պաշտօնական հաղորդագրութիւնները (քանի որ արժէք կուտայի ադոնց), լաւապէս կը յիշեմ, նորանկախ Հայաստան նոր հաստատուած գրասենեակէն հնչած նմանատիպ խօսք մի. «Յանուն հայրենիքի ու նրա բարգաւաճման, Դաշնակցութիւնը պատրաստ է գործակցելու նո'յնիսկ սատանի հետ»:
Ի՞նչպէս գործակցիլ սատանայի հետ, յանուն հայրենիքին, ու նոյն ատեն պահել բարոյական մեր դիմագիծը, մեր յանձնառութիւնները հայ դատի ու նահատակներու յիշատակին հանդէպ: Չեմ գիտեր, բայց ընթանանք առաջ:
Գաղտնիք չէ, որ ջալալիներու հակապետական (հակաոսմանեան) ընբոստութիւնը եւ Բեդիրխան բեգի քրդական իշխանութիւնը ճզմելու ժամանակ, օսմանցիներ, օգտուած են քաղաքացի հայերու ծառայութիւններէն: Նոյնը դէպքը պատահած է Կիլիկիոյ թուրքմեն ցեղերը (կոզանողլի, Կարաման, Աւշար եւայլն) ոտնակոխելու ընթացքին, երբ հողին ու տեղանքին անսովոր ոսմանցիք. խնդրած են հայոց զինական ու ոչ զինական ծառայութիւնները:
Ի դէպ, Բեդիրխանի բանակին մէջ կային հայեր, կային եւ թուրք-ոսմանցիներուն կողմը:
Հիմայ, թուրքիան իսկական գլխացաւանք ունի, քուրդ ազգաբնակչութեան զարթօնքի առթիւ: Փաստօրէն, ընդարձակ տարածքներ. քարտէսի վրայ թուրքիա են լոկ: Եթէ թուրք բանակը չգտնուի այդտեղ, եօթանասուն հատ վկայ պէտք է դատարանին մէջ, փաստելու՝ թէ երկիրը թուրքիա է:
Կոշտ պիտի հնչէ, բայց պատկերացնելու համար...
Կենդանական աշխարհին վերաբերող վաւերագրական ժապաւէն մը կը դիտէի, ուր խօսնակը կը պատմէր, թէ ինչպէս Ամերիկայի չեմ յիշեր ո՛ր նահանգի անտառները փճացած են, երբ գայլեր սատկեցնելու հրաման արձակուած է: Եղջերուներն ու եղնիկները այնքա՜ն բազմացած են, որ սկսած են մարախի նման լափել կանաչ բուսականութիւնը:
Որեմն՝ գայլին եղնիկ պէտք է, եղնիկին՝ անտառ, անտառին՝ գայլ: Շղթան կարելի է երկարել. Ամպին՝ անտառ, անտառին՝ անձրեւ, անձրեւին՝ հով ու այսպէս: Իթիհադական ճիւաղները չգիտցան, որ երկրի մէջ ազգային հաւասարակշռութիւնը ժխտականօրէն պիտի խախտի, եւ թուրքեր ի'սկ, պիտի փոքրամասնին եւ ձուլուին քրդական մեծամասնութեան մէջ, արեւելեան նահանգներու տարածքին: Փաստօրէն, Իթիհադական վարչակարգը, յիմարաբար, քրդական միատարր հայրենիք ստեղծեց Արեւմտահայաստանի տարածքին, որ մինչ այդ սեւ թուականները, այդպէս չէր:
Թուրքիայի ներքին խոհանոցային հոտերը շնչող հայ լրագրողներ, կը գուշակեն թէ, աբդլա գիւլը պիտի չի գայ Հայաստան, քանի որ, ո՛րքան ալ հարազատ ոսմանի զաւակ ըլլայ ան, դարձեալ սուլթան սուլէման մը չէ, եւ ինքուրոյն ըլլալով, չի՛ կրնար նկատի չառնել ներքին եւ արտաքին արգելիչ ազդակները:
Եթէ չգայ, մեծարգոյ Նախագահի հրաւէրը ինչի՞ պիտ նմանի: Սոսկ, Եւրոպայի կամ Ամերիկայի աչքին խաղաղասէր, հաշտ ըլլալու սիրոյն, այսպէս թեթեւսոլիկնա՞լ: Խաղաղասէր ըլլանք մեր ազգը ու հայրենիքը վերջացնողներո՞ւն հանդէպ: Ա՞յս է Եւրոպայի ու մնացեալ մեծ տէրութեանց պահանջքը: Կը ջղայնանամկոր այս եւրոպացիներէն ու իրենց խորհուրդներէն:
Եթէ հայ-թուրք հաշտութեան ծրագիր կայ, ապա այդ պիտի բխի լոկ հայկական ու թուրքական շահերէ, մնացեալին «վարդաջրով» լուացուիլ կմնայ, ի միջի՝ «ատրպայջան» կոչուածին:
Նոյն խնդրին վերաբերեալ, այլ մեկ գրութեանս մէջ, մտորած էի, թէ Հայաստանը ի՛նչ ունի տալիք թուրքիոյ: Եթէ նկատեցիք, վերջերս, Հրանդ Դինկի թափած արիւնը, շատ մը թաքնուած հայերուն սիրտ տուաւ, որ արեւելեան նահանգներուն մէջ բացայայտուին, եւ ոչ միայն Պոլսոյ մէջ: Մալաթիացի այդ երգիչի պարագան, սասունցիներու հայրենակցական միութեան ծրագիրները, եւայլն, Արեւմտահայաստանի տարածքին հայօրէն ապրելուն կը վերաբերի: Ինչո՞ւ սիրտ տուաւ: Քանզի անոնք տեսան, որ հայ մը սպաննելը ինչպիսի՜ փոթորիկ ու աղմուկ կրնայ հանել թուրքիոյ մէջ, մանաւանդ երբ այդ հայը սպանուած է իր հայ ըլլալուն համար: Թէեւ պետութեան ներքին մարմիններուն մատը խառն է, որոշ պետականասէր կուսակութիւն մը, ոստիկանութիւնը եւայլն տարբեր մակարդակներով յանցաւոր են Հրանդի նահատակութեան կապակցութեամբ, այդուհանդերձ աննախընթաց դատապարտման ալիք մը բարձրացաւ, թուրքիոյ եւ աշխարհի տարածքին: Ցաւալի չէ՞, որ իբր մեր ռազմավարական դաշնակից ճանչցուած Ռուսիոյ տարածքին, հայեր կը սպանուին իրենց հայ ըլլալնուն համար, ու նոյն աղմուկը չի բարձրանար, ռուս պետական բարձրաստիճան պաշտօնակատարներ, բեմ բարձրանալով իրենց ամօթը չեն խարազաներ նոյն հնչեղութեամբ:
Սակայն, ես այդքան յիմար չեմ, որ շլացնեմ աչքս, փայլող մահիկաձեւ լապտերի մը լոյսով, համատարած կարմիր խաւարին մէջ: Ինչեւէ, եթէ Հայաստանը թուրքիոյ տալիք բան մը պիտի ունենայ, այդ ալ թուրքիոյ արեւելեան նահանգներուն մէջ ուժեղ հայկական ներկայութիւն մը կրնայ ըլլալ, բան մը, որ կը բխի բոլոր հայերու սիրտէն, ու... թուրքիոյ ռազմավարական հեռակայ շահին կը ծառայէ:
Այդ ուժեղ ներկայութիւնը մշակութային կրնայ ըլլալ՝ վանական համալիրներու հայացմամբ, որոշակի թիւով ու պատմական նշանակութիւն ունեցող վայրերու, գիւղերու աւաններու վերստին հայացմամբ ալ կրնայ ըլլալ: Տարածքին մէջ, քրդական ախորժակը սանձողը. ժողովրդագրական, պատմական եւ ազգագրական ներկայութեամբ վերահաստատւող հայերը կրնան ըլլալ:

#25 Arpa

Arpa

    Veteran

  • Members
  • PipPipPipPipPip
  • 10,011 posts
  • Gender:Male
  • Interests:Culture

Posted 28 July 2008 - 11:32 AM

Եղունք ունիս?
Գլուխդ քերէ!
Մեր դրացի ոսոխները նոյն ասցուածքը կրկնեն իրանց անգոյ լեզուով: Իսկ, թէ եղունք չունես ԵՂԵՌՆԸ քեզ կըսպասէ:
Ինչպէս միշտ:
Հոյակապ գիր:
Պիտի անդրադառնամ “գեղեցիկի” մասին: Մինչ այդ մտածիր “ոռիկ” բառի վերայ:
Այդ գայլի եւ եղնիկի պատումը Ամերիկայի Մոնթանա** Նահանգի Yellowstone National Park ի մասին է:
** Montana/ Մոնթանա, նշանակի Լեռնոտ/Mountainous: Ինչու չենք կարող մեր Լեռնային Արցախը վերանուանել Լէռնուտ/Montana?

Edited by Arpa, 28 July 2008 - 11:38 AM.


#26 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 28 July 2008 - 11:56 AM

QUOTE
Մինչ այդ մտածիր “ոռիկ” բառի վերայ

Քանի՞ օր:

#27 Arpa

Arpa

    Veteran

  • Members
  • PipPipPipPipPip
  • 10,011 posts
  • Gender:Male
  • Interests:Culture

Posted 28 July 2008 - 12:13 PM

QUOTE (Johannes @ Jul 28 2008, 05:56 PM)
Քանի՞ օր:

Քանի վուր(որ) ջան իմ, Եար քի ղուրբան իմ??

Edited by Arpa, 28 July 2008 - 12:14 PM.


#28 Arpa

Arpa

    Veteran

  • Members
  • PipPipPipPipPip
  • 10,011 posts
  • Gender:Male
  • Interests:Culture

Posted 28 July 2008 - 12:25 PM

Իսկ նրանք որ գրել են “Երերւանի Սիրուն Աղջիկ, Ունքերդ կամար”??
Արդեօք տեսէլ են նրանց կամար կոնքերը?
oops.gif Did I lower my eyes from the “ունքեր”

Edited by Arpa, 31 July 2008 - 04:58 AM.


#29 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 21 August 2008 - 09:49 AM

Սուրիանիները, մանաւանդ անոնք որ ուրֆացի պապեր ունին, եւ հայերէն կը զրուցեն, երբ հայերու հանդիպին, իրենք իրենց անվարան հայ կը սեպեն եւ այդպէս ալ կը յայտնեն:

Սուրիանիները ասորիներն են: Ասորիները հայ գրականութեան մէջ յիշատակուած ժողովուրդ են, Ասորիքի՝ այսինքն հին Սուրիայի բնակիչներն են: Ուրֆան աշխարհագրականօրէն Ասորիքի կը պատկանի: Հին Օսրոյենէ երկրի գլխաւոր քաղաքն է, եւ Հայոց Միջագէտքի հարաւը կը գտնուի: Հինէն խառն բնակչութիւն ունեցած է: Քրիստոսի ժամանակ յիշատակուած Աբգար թագաւորը թէ հայերու եւ թէ ասորիներու կողմէ ճանչցուած է, որպէս սեպհական ազգի թագաւոր: Իրողապէս Աբգար Արշակունի արքա էր: Սակայն անոր ազգութիւնը՝ մեկ ինք, մէկ ալ սատանան գիտէ: Սա, եթէ այդ ժամանակուայ ազգութեան գաղափարը, եւ մեր ժամանակներուն հասկցուած գաղափարը նոյնն է: Թերեւս Աբգար պահալաւերէն կը խօսէր: Բայց այն իրականութիւնը, որ Ուրֆան առաջին քրիստոնեայ պետութիւնն է եղած, կասկած չկայ:

Խաչակիրներու ժամանակ, քաղաքի հայ բնակիչներու տեսակարար կշիռը աւելցած է:

Ցեղերը, ժողովուրդները այնքան խառնուած են իրար, որ դժար է ցեղային յատկանիշներուն նայելով գիտնալ ազգութիւնը: Յաճախ սպիտակամորթ ու շիկահեր ասորիներու հանդիպած եմ:

***

Վերջին մի քանի Եւրատեսիլի մրցոյթներուն, Հայաստանի Հանրապետութիւնը թուրքիայէն ստացաւ ամբողջ նիշ՝ 12: Անցեալ տարի, կեղծանուն Ատրպայճան առաջին անգամ մասնակցեցաւ Եւրոպայի յետադիմող երաժշտական ճաշակի դիւախնջոյքին, եւ մեծ եղբայր թուրքիայէն ստացաւ ամբողջ նիշ: Յաջորդեց Հայաստան, թուրքիայէն ստանալով 10 նիշ:

Իրաքի պատերազմի ընթացքին, այդ ու այլ պատճառներով, Երկրիս հանդէպ ահաւոր ճնշում կար, «Միջազգային Ընտանիք» կոչուած վերացական անիրական հասկացութեան անունով խօսող, միջազգային պետական ահաբեկչութիւն իրականացնողներու կողմէ: Այդ ճնշման անխուսափելի հետեւանքն էր, թուրքիոյ հանդէպ բարի դրացիական ու բաց քաղաքականութեան կիրարկումը: Արդիւնքը չուշացաւ: Հիմա, որեւէ երկրէ աւելի մտերիմ ենք թուրքիոյ հետ:

***

Երեք թուրքեր եկան, տեղացի հայի մը հետ: Հայը՝ կարճահասակ թուխ եւ հաստաբեխ էր: Թուրքերը՝ մինչ այս, մեզի եկած թուրքերու նման թուրքեր էին: Որեւէ կասկած չունէի անոնց թրքութեան հանդէպ: Երբեմն, եկող թուրքերը, ժամանակ մը ետք, իրար հետ կը սկսին արաբերէն կամ քրդերէն խօսիլ, ինչ որ կը մատնանշէ իւրեանց «հին ազգութիւնը»:

Թուխ եւ հաստաբեխ հայը, կողմնակի, հայերէն ըսաւ, թէ քրիստոնէութեան դարձած նախկին հայեր են մեր յաճախորդները:

Առաջին անգամ թուրքիոյ արեւելեան նահանգներէն եկած հայի կը հանդիպէի:

Ուրֆացի ասորիներու հայերէնը հայկական դպրոց չէ տեսած, ու տակաւին իր մէջ կը պարունակէ բարբառային տարրեր: Ինչպէս համշէնցի կանայք միայն հայերէն գիտէին, այնպէս ալ ուրֆացի սուրիանի կանայք միայն հայերէն գիտէին անցեալին:

Հիմա ես այս երեք յաճախորդներուն կը նայիմ, ոչ մեկը նման է հայի: Մանաւանդ հայերէն խօսող հալեպցիս, տիպիկ սեմացի է: Խօսքը չերկարեմ, ետքը հասկցայ որ պապը ուրֆացի ասորի է, իսկ երեք թուրքերէն մին՝ ծագումով հայ, մնացեալ երկուքը՝ երեւի ցեղասպանութեան տարիներուն հայ կանանց հետ ամուսնացած քրդերու թոռներ կամ ծոռներ:

Առեւտուրի ընթացքին, կը ջանայի որսալ ինձ հետաքրքրող ցեղաբանական ու պատմական տեղեկանք: Երկու երեք անձ միաժամանակ կը խօսէին: Բարի եւ համեստ մարդիկ կերեւէին:

-Ասոնք Ադըյամանցի են, ժամանակին բռնի իսլամացած են, կոտորածէ փրկուելու համար, իսկ հիմա ամբողջ գերդաստանով քրիստոնեայ մկրտուեցան...

Վերոյիշեալ նախադասութիւնը լսելէ ետք, քիչ մը աւելի պիտի յարգէինք: Յարգեցի, ու առիթ փնտռեցի յաւելեալ հարցեր տալու համար, անուղղակի նիւթեր ստեղծելով:

Մենք գիտենք՝ Արփայի հետ զրուցած ենք այն մասին, թէ երբ թուրքերն առաջին անգամ եկան Հայաստան (պատմական), իրենց լեզուով տգեղ իմաստ ունեցող տեղանունները վերանուանեցին Ադըյաման անունով, որ նշանակէ «տխեղծ անուն»

Ըսի.-Ադըյամանը Ուրֆայի եւ Մալաթիայի միջեւ է, այնտեղ Նեմրութ լեռը կայ:

-Նեմրութը ճիշտ մեր քաղաքի քովն է, Նեմրութը մերն է... :Մեր քաղաքը կը կոչուի Քեախտա: Բնակիչները ջարդի տարիներուն իսլամացած հայեր են, ու թէեւ գիտեն իրենց ծագումը, սակայն, ահա ռամազանը առջեւնիս է, իսլամի պէս ծոմ պիտի բռնեն ու նամազ կատարեն:

Այս եւ նման նիւթերը, ինչպէս միշտ, պայթուցիքի պատրոյգի ազդեցութիւն գործեցին, ու միւս երկուքը, որք քիւրդ են ու իսլամ, խօսքին խառնուելով սկսան պատմել բաներ մը, թէ ինչպէս կին մը (իր տատը՞) Սեբաստիայէն եկած է վեց զաւակներով, ու անոնց ճանապարհին թուղուցելով ամուսնացած է տեղացի քիւրդի հետ:

Քրիստոնեայ մկրտուածս թէ.

-Պապս այնթապցի հայ եղած է, Ստեփանենցմէ (Ստիփանլարդան), նախ՝ փախած է Ուրֆա, ետքը եկած է Քեախտա, ու ամուսնացած տեղացիներու հետ: Մայրս ծագումով ասորի է: Մեր Քեախտան 110 հազար բնակիչ ունի, որոնց 70 հազարէն աւելին իսլամացած հայեր են…

Այն հարցիս թէ.«Ներկայ վարչակարգը լա՞ւ է քրիստոնեաներուն համար» (Հարցս արդարացուցի ըսելով, թէ այդպէս կը նկատեմ): Պատասխանեց «ո'չ»:

Հետագային երբ Հայաստանէն բերածս քարտէսներուն մէջ փնտռեցի Քեախտան, միայն մեկ քարտէսի մէջ գտայ զայն: 16-րդէ դարու վիճակ մը պատկերող քարտէսի մէջ, երբ Քեախտան դեռ օսմանեան երկիր չէ: Ինչպէս միշտ, հիմա ալ Աշխարհացոյցի չափանիշով նկարագրեմ տեղանքը: Փոքր Հայքի Երկրորդ Հայք գաւառին մէջ է Քեախտան, անմիջական դրացնութեամբ արեւելքէն՝ Մեծ Հայքի Աղձնիքի նահանգի Անգեղ Տունով, հարաւէն՝ Կոմմագենէով: Միացած Եփրատի աջ աւազանին մէջ կը գտնուի, ու Մալաթիայի հարաւը: Իրեն շատ մօտ է Հիսն ի Մասնուր, Կարկառ բերդերը եւ պատմական Սամոսատ քաղաքը: Այլ տեղ մը՝ «Ուրարտերէն» անուն շարանին մէջ վերլուծեցին «կար» բառը, որմէ Կարկառ՝ հայեըրէն կը նշանակէ բերդ, ամրոց, ինչպէս Արցախի Կարկառ բերդը եւ իր անունով կոչուած գետանունը: Ուղեցոյց Ջորջն ըսաւ թէ, Քեախտայի մօտ գտնուող Նարինջա աւանի լրիւ բնակիչները մահմետականացած հայեր են: Ու սկսաւ գովել Մալաթիայի Ասորի առաջնորդի քաջութիւնը, «չեթէ» մականունով «օծելով» զայն, թէ ի՜նչ համարձակութեամբ կը մտնէ վալիի (նահանգապետի) գրասենեակը, քրիստոնեայ մկրտելու արտօնութիւն ձեռքբերելու այնպիսիներու համար, որք դժուարութիւն կը գտնեն օրինական կարգով քրիստոնեայ դառնալու, այսինքն՝ ազգութեան դառնալու:

Արդարեւ ան, սեպհական նախաձեռնութեամբ ճանապարհորդած է թուրքիա:, ազգականներ գտնելու յոյսով, քանզի լսած է իր մեծերէն, թէ այնտեղ մնացեր են իր տոհմէն անձեր: Կապադովկիոյ մէջ տօնուող Պօղոս-Պետրոսի կրօնական փառատօնին գտած է Ուրֆացի ու Ադըյամանցի ասորիներ, անոնց հետ կապ հաստատելով գացած է անոնց բնակավայրերը, ու պրպտումներով գտած է կրօնափոխ ազգականները:

Այս ընթացքին, հասկցայ որ՝ եղածը հայութեան յաղթանակը չէ, բան մը որ, Ջորջը բացէ ի բաց չէր ըսած:

Ժամանակին, թուրքական հեռատեսլային կայանէ մը, ունկնդրեցի տեղեկագրի նման բան մը, ուր կըսուէր թէ Յունաստան պետական ծրագրով ծագումով յոյն պոնտացի մահմետականեր կը բերէ Յունաստան ու ձրի ուսում կը ջամբէ անոնց, նաեւ եթէ կուզէն՝ քրիստոնեայ կը մկրտէ անոնց:

Այս «Օրագիր» անուն շարանին մէջ տեսանք, թէ վրացիք ինչպէս իրենցը կը համարեն ու պիտի նորոգեն հայ քաղկեդոնիկ Աշունքի վանքը: Թերեւս, հետագային, քարոզչական աշխատանք ալ տանին, տեղացի՝ Արդուինցի մահմետական վրացիները (թերեւս ծագումով քաղկեդոնիկ Հայ) վրաց եկեղեցի դարձնելու համար:



Ասորի ժողովուրդը, Հայկական Ցեղասպանութեան տարիներուն ահաւոր վնասներ կրեց, ցեղասպանուեցաւ, սակայն, ակնյայտօրէն, պետական հրաման չկար ասորի ժողովուրդը ի սպառ վերացնելու: Այդ պատճառով, մինչեւ այսօր, Պատմական Հայաստանի հարաւը գտնուող ասորաբնակ գաւառներուն մէջ մնացին ասորական եկեղեցիներ, ու վանքեր (Մարդին, Թուր-Աբդին, Մալաթիա, Միդիատ):

Մինչեւ այսօր, իսլամացած հայերու մօտ առաքելական ծառայութիւն մատուցող միայն աւետարանական Հրանդ Գիւզելեանի մասին լսեցինք, որն իր կարգին Հրանդ Դինկի կնոջ՝ Ռաքելի պատկանած հայկական Վարդո ցեղի մասին լսած էր, դարձեալ ասորի քահանայէ մը, ու անոնց Պոլիս բերելով քրիստոնեայ արձանագրած էր պետութեան մօտ: Այս մասին գրեցինք այլ տեղ մը:

Աչքիս առջեւ այլ ձեւի ուծացում մը տեսայ. Հայ ծագումով մարդը իր կրօնին կը վերադառնար, քանզի գիտէր ծագումով հայ է, բայց քանի որ հայ եկեղեցի չկար, ու ասորի եկեղեցին է գործողը, այդ եկեղեցւոյ մէջ մկրտուած է, ու աստուած գիտէ քանի սերունդ ետք, իր ծոռները պիտի մոռնան հայկական ծագումնին,- արդէն հայերէնն ալ չեն գիտեր,- ու պիտի գոյատեւեն որպէս քրիստոնեայ ասորիներ:

Յիշեցի Արտակ Մովսէսեանի հաղորդումը, ուր ան կը պատմէ դէպի Նեմրութ իր կատարած պատմագիտական արշաւը, երբ իրեն մօտեցած են քրդախօս տեղացիք, յայտնելով թէ հայեր են:



Ջորջը նաեւ դերասան է, եւ իր թաւ բեխով, եւ տիպիկ մերձաւորասիական տեսքով, ուշքը գրաւած է արաբական աշխարհի տարածքին հռչակ ստացած սուրիացի բեմադրիչներուն: Իր ստացած բոլոր դերերուն մէջ ալ, գրեթէ, ստանձնած է ոսմանցի ասկեարի կերպարը: Հպարտութեամբ ցոյց տուաւ իր բջիջայինի մէջ արձանագրուած նկարները: Վերջին տասնհինգ տարիներու ընթացքին շատ էին պատմական թեմաներով շարանային շարժանկարները: Օսմանցիներու գործած վայրագութիւններիը պատկերող բազմաթիւ շարանային (serial) ֆիլմեր արտադրուեցան: Ամենազգայացունցը սուրիացի չերքեզ Նաջդատ Անզօրի բեմնադրած «Հողի եղբայրներ»ն էր, որտեղ դեր ստացած է նաեւ մեր նոր ծանօթացած Ջորջը: Երեւի ոչ այնքան կարեւոր դերեր ստացած է, քանի որ զինք չճանցայ որպէս դերասան, երբ առաջին անգամ տեսայ, այլ՝ որպէս ծանօթ դէմք միայն:

Կատակով ըսի.

-Վարպե'տ Ջորջ, երեւի շատ կը սիրես ստացածդ դերերու կերպարները...


Edited by Johannes, 21 August 2008 - 10:17 AM.


#30 Arpa

Arpa

    Veteran

  • Members
  • PipPipPipPipPip
  • 10,011 posts
  • Gender:Male
  • Interests:Culture

Posted 21 August 2008 - 10:40 AM

Ծիծաղաշարժ եւ ծիծաղելի : Ironic.
Երբ Հալէպի Հայերը մեծավ մասամբ թուրքերէն խօսէին , Սուրիանիները իրանց Ուրհա/Եդեսիա(Edessa), Տիգրանակերտ(Diarbekir) բառբարով Հայերէն խօսէին, եւ մենք նրանց ծաղրէինք երբ Սուրիանի Արբերտը ԱՄՊը արտասաներ իբր AMP ոչ թէ ԱՄԲ/AMB, Barekam ասեր, ոչ Paregam:
Տես Պատուելի Peter Doghramji, Սուրիանի հայր, Հայ մայր եւ Հայ (կին) ամուսին (Պետիկեան) Phd Theology, այլ նաեւ հայագէտ, Հայ Աւետարանական եկեղեցվոյ հովիվ:
http://www.highbeam....1-93039303.html

Edited by Arpa, 21 August 2008 - 10:44 AM.


#31 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 06 September 2008 - 09:24 AM

Այսօր հայ ժողովուրդի ադրենալինը բարձր է, հայ-թուրք պետութիւններու մարզական ու քաղաքական հանդիպման առթիւ:

Կանցնի երկու-երեք տարի, ու այսպիսի հանդիպումները նոյն խանդը չեն ստեղծեր այլեւս: Այդ ժամ, արդէն սովորական կը դառնայ նմանօրինակ ձեռնարկներ, ինչպէս հիմայ սովորական դարձած է անկախ Հայաստանի անուան յիշատակումը՝ միջազգային բեմերէ:

Այն ինչ որ առաջին անգամ կը պատահի, կամ երկար ժամանակէ ի վեր առաջին անգամ. խանդավառութիւն, հետաքրքրութիւն կը ստեղծէ:

Հակաթուրք դաստիարակութիւն ստացած սփիւռքահայիս, տարօրինակ անզգայութիւն ու ազգադաւութիւն կը թուէր, կարգ մը հայաստանաբնակ հայերու գաղափարները, հայ-թուրք յարաբերութեանց վերաբերեալ: Վիճաբանութեանց երկար շարք ունիմ նման թեմաներով: Մի ոմն տիկնոջ կը հետաքրքրեր կանացի արդ ու զարդի աժան գնով ներածումը: Մի ուրիշին կը հետաքրքրեր տարածաշրջանի տնտեսական ծրագիրներուն շաղախուիլը (չեմ սիրեր օտար բառերուն «ինտեգրուել» , այդպիսիները անտարակոյս պիտի արտագրուին):

Նմանները, կը մտածէին թէ հայերն են մեղաւորը՝ ինչպէս հայկական ցեղասպանութեան պատահման, այնպէս ալ հայ-թուրք սահմանի փակման մէջ:

Քանիցս հարցուցի(նք) թէ՝ ի՞նչպէս բանալ սահմանը, երբ պայմաններ կը թելադրեն: Ի՞նչպէս բարելաւել յարաբերանքը, առանց Արցախէն հրաժարելու:

Ժամանակ անց, նկատեցի, որ նմանապէս մտածողները, Հայաստանի ազատական ուժերու համակիրներն են: Ազգային ուժ համարուող Հանրապետական կուսակցութեան նախագահ, նախագահութեան թեկնածու, եւ ապա հանրապետութեան նախագահ Սերժ Սարգսեան, որ ի բնէ պիտի հակադրուէր. ներազգային քաղաքական մրցակից, Լեւոն Տէր Պետրոսեանին, փաստեց որ վերջինիս ուսմունքի հարազատ ներկայացուցիչն է: Ուրեմն, ինչո՞ւ են ձախն ու աջը, սոցիալիստն ու լիբերալը, շատ ձախ գացածն ու քիչ մը ներս մտած աջը, ու չեմ գիտեր ի՜նչ անուանումներ ունեցող ու քաղաքական դերասանութեամբ զբաղող տարբեր կոյսերը: Ի դէպ՝ կոյս=կողմ, կուսակցութիւն=կողմակցութիւն:

Ինչեւէ, ահա հաջի Գիւլն է ի Երեւան: Նախագահ Սերժ Սարգսեան, Գիւլին ընդունելով, իր քաղաքական հակառակորդներուն հնչեցուցած մեղադրանքէն գոնէ մեկը պակսեցուց: Յիշեցնեմ, ինչպէս վերեւ ըսի, Քոչարեան (նախագահ)-Սարգսեան(վարչապետ) իշխանութիւնը կը մեղադրուէր հայ-թուրք յարաբերութեան վատ ըլլալու կապակցութեամբ: Շնորհակալութիւն Հայաստանի արմատական ընդդիմութեան, իշխող վարչակարգի մտածելակերպի փոփոխութեան առթիւ: Յաղթեց փերեզակային (չարչիական) մտածելակերպը՝ սկզբունքայնութեան: Առաջին չարչիութիւնը որ տեսանք՝ Մասիս սարի ուրուագծի արգելումն էր:

Առաջ Հայաստան, դէպի փայլուն ապագայ:

Պաշտելի Հայրենիք, կանցնի 5 տարի, ու վիճակագիրներդ կը հաշուեն թուրք-հայ սահմանի բացման շնորհիւ, Հայաստանի տնտեսութեան վաստկած (կամ վնասած) կոպեկ-ղուրուշները: Այսքան: Չեմ կարծեր ուրիշ բան փոխուի:

Հայաստանը աւելի ապահով պիտի չի դառնայ, իբր բարեկամ, թուրքիոյ դրացնութեամբ:



#32 Arpa

Arpa

    Veteran

  • Members
  • PipPipPipPipPip
  • 10,011 posts
  • Gender:Male
  • Interests:Culture

Posted 06 September 2008 - 09:50 AM

Ես արդեն գրել եմ սա ստրուկային հոգեբանք երեւոյթի մասին: Սա գրել է մի Հնդիկ:
QUOTE
There is a concept of ‘dhimmitude:’ an extension of the Oslo syndrome where a hostage develops an unreasoning attachment to the captors, much like what happened to Patty Hearst some years ago. See Bat Ye’or’s book at www.dhimmi.org or Sohail Ahmad Banglori’s article. This afflicts some section of India’s soi-distant ‘intellectuals’. They are in thrall to the Islamic idea of superiority, and they accept Islamic prejudice that non-Muslims have no rights, and that they live at the whim and sufferance of the Muslims. Many of India’s ‘secular’ ‘progressives’ suffer from self-imposed dhimmitude.

Արցախածին Սերժը, Րոբէրտը , եւ նոյնիսկ Հալէպածին Լեւոնը, որոնք բոլորն ալթուրքի լէզուին ծանօթ են, մեծ հրճուանքով պիտի ընդունեն Գիւլին եւ նարան հետ թուրքերէն զրուցեն: Արդեոք գիւլը Հայերէն գիտէ? Ինչու չէ?
Մի բիրտ խօսք:
Էշը էշին մոտ կապիր…. Թէ բնոյթեն եւ թէ ջուրեն(կ'ազդեցի):

Edited by Arpa, 06 September 2008 - 10:27 AM.


#33 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 08 September 2008 - 03:19 AM

Թո'ղ ըլլայ խաղաղութիւն, բայց աչալուրջ հետեւինք...

Երեկ, ուշ ի ուշով դիտեցի, այն հեռուստային ալիքը, որք խօսք բացին թուրք նախագահի Հայաստան այցի առթիւ:

Մինչ այդ, Հ1 ալին չափազանց ժուժկալ էր, թուրքական այցին առնչուող տեղեկատուութեանց հաղորդումին մէջ: Կարծես կ'ամչնար եւ իր ամօթը ցուցադրել չէր ուզեր: Բայց սխալ է, կ'ուզէի Հ1-ի մեկնաբանումները դիտել, ունկնդրել: Օրինակ՝ Գիւլի էջքը Զուարթնոց եւ այլ պատկերներ ցոյց չտուաւ Հ1-ը: Սոյն պատկերները Տեսանք թուրքական ալիքէ:

Մարզական յայտագիրներու կիրակնօրեայ մեկնաբանները, իրենց իսկ խոստովանութեամբ, քաղաքական մեկնաբաններ դարձեր էին:

Պետական առաջին ալին, Գիւլի այցը բողոքող մի քանի տասնեակ հայերը «ծայրայեղ աջակողմեան» որակեց, իսկ անոնց պահանջքի՝ թուրքիոյ կողմէ հայոց ցեղասպանութեան ճանաչումի առթիւ, չվարանեցաւ հայոց վիշտը անարգել sözde (so called) բառը նախադրելով Հայոց Ցեղասպանութիւն բառակապակցութեան: Բողոքողներու շարքին տեսայ հալեպցի ծանօթներս: Ծայրայեղ աջակողմեան կամ ֆաշիստ ըլլալէ շատ հեռու մարդիկ են:

Սովորական մարդկային պահանջք մըն էր անոնց կատարածը:

Պետական ալին չմոռցաւ շեշտել այցի կարեւորութիւնը, եւ երկու երկիրներու միջեւ յարաբերութեանց բարելաւման ցանկութիւնը՝ հաւասարապէս, երկու ժողովուրդներուն կողմէ:

Համարեայ բոլոր մեկնաբանները, չմոռցան յիշեցնել, իրենց հանրութեան, թէ միակ անհամութիւնը որ պատահեցաւ Հայաստանի մէջ, թուրքիոյ քայլերգի ընթացքին հնչած սուլոցներն էին: Թուրքիոյ քայլերգի «հիմն» հեղինակը հայ է եղեր, ու հայեր, այսպէս վարուելով, իբր անարգած կ'ըլլան թուրք պետութեան մաս կազմած ու այդ պետութեան կազմաւորման մէջ մեծ դեր խաղցած հայերը:

Քննադատուեցաւ թուրք ազգային խումբի մարզիչ՝ ֆ.տ.-ի հարցազրոյցէ հեռանալը, բջիջային հեռախօսի զանգի պատճառաւ: Ան անուշ-անուշ կը խօսեր, նոյն ժամանակ պահանջեց թարգմանիչէն, որ ըսէ թէ՝ պէտք է անջատուին բջիջայինները, այլապէս՝ պիտի հեռանայ: Թարգմանիչը չթարգմանեց ֆ.տ.-ի հեռանալու սպառնալիքը: Նոյն պահին զանգ մը հնչեց, ու ֆ.տ. անմիջապէս հեռացաւ, արդարանալով՝ որ նախապէս ազդարարած էր:

Չեմ գիտեր, որքան ճիշտ է, սակայն ըսուեցաւ թէ, Ծիծեռնակաբերդի յուշահամալիրի լոյսերու անջատումը մեծ ժեստ մը էր, թուրք պատուիրակութեան հանդէպ:

Եթէ ճիշտ է ըսուածը, ուրեմն այս մեր հայկական իշխանութեան ո'չ լոյս վառելուն, ո'չ ալ լոյս մարելուն պէտք է հաւատանք այլեւս, քանի որ, անկեղծութիւն չի ներշնչեր: Եթէ մենք թուրքին պիտի յարգենք, ան ալ մեզ պիտի յարգէ, ուստի, ինչո՞ւ է աւելորդ քծնանքը:

Show հեռ. ալիքի մարզական լուրերու յայտագրի հիւր մը, յայտնի ֆուտբոլի մարզիչ մը, խանդավառ իր հայ ազգականներով ու ամենամտերիմ ընկերոջմով, որ հայ է, հայասիրութեան հովեր փչեցուց: Անդիէն տրապիզոնցի մը (դարձեալ մարզական լուրերու մեկնաբան), ըսաւ. «Չէ եղբայր, աշխարհի բոլոր հայերը եղբայրներս չեն, այլ՝ միայն թուրքիոյ հայերը»...Չմոռնալով աւելցնել նահատակ Դինկի պարագան թէ. «Ինչո՞ւ բոլորս հայ ենք ըսուեցաւ, երբ Դինկ սպանուեցաւ, մինչ՝ «բոլորս թուրք ենք» լուզունգը չբարձրացուցինք, երբ թուրք մտաւորական մը սպանուեցաւ»:

Վերջինիս քովը նստող մը ըսաւ. «Ցեղասպանութեան ամբաստանութիւնը սուտ է, քանզի Իստանբուլի հայոց մազին չդպան այդ տարիներուն»:

Այս «հանճարեղ» միտքէն ետք, որ անգիտակից խոստովանութիւն մըն էր՝ ցեղասպանութեան ճշմարտացիութեան վերաբերեալ, մարզական լուրերու միւս մեկնաբանները, որք աւելի խելօք էին, իրար անցան, ըսելով թէ մեր սահմանը չէ «մեր կարողութեան սահմաններուն մէջ չէ» (haddimiz deyil) այսպիսի նիւթեր զրուցելը: Վերջը, իրենք իրենց նուաստացուցած չըլլալու համար, սրբագրեցին իրենց խօսքը, ըսելով թէ. «մենք կարող ենք քաղաքական հարցերու մասին խօսիլ, բայց մեր գործը չէ»:

Ինչպէս միշտ, այս անգամ ալ չմոռցան թուրքերը «մեղքանալ» Հայաստանին, ու ըսին. «Հայաստան փոքր երկիր է, ընդամենը 1.7 միլիոն բնակչութեամբ: Հայաստանի բնակիչները թուրքիոյ հետ բարեկամանալ կ'ուզեն, միակ խանգարողները սփիւռքի ղեկավարներն են, որոնք նստած՝ Պարիզ, Մարսէլ եւ Լոս Անջելես, չեն ալ մտածեր գալ եւ հաստատուիլ Հայաստանի մէջ»: Տրապիզոնցին ուղղեց սփիւռքի ղեկավարները մեղադրողին թէ.«Չէ կ'ուգան, բայց քանի որ Հայսատանը շրջափակեալ է, առեւտուրի դուռ չունի, չեն գար, իսկ երբ որ այդ դուռը բացուի, ամենն ալ կու գան»:

Մեկնաբաններու մեծ մասը գոհ չէր թուրքիոյ ազգային խումբի խաղէն, պատճառաբանելով, թէ անհարմար միջավայրի մէջ էր խաղը, շրջանի առաջին խաղն էր, ու ճնշումը մեծ էր իրենց վրայ: Տրապիզոնցին պաշտպանեց հայոց ֆուտբոլի խումբը, առարկելով թէ՝ հայերուն ալ վիճակը դժուար էր, պատմութենէն եկած պոչի ցաւ ունէին, ու անպայման յաղթելու պարտադրանքին մէջն էին, ու այդ պատճառով ճնշուած հոգեվիճակով խաղցան:

Անդին, փտածութեամբ ամբաստանուող Ռեջեբ Տայյիբ Երդողանը, իրեն հանդէպ հնչած զրպարտանքը չքմեղելու ճառի ընթացքին, ըսաւ. «Ես կ'ուղարկեմ արտաքին գործոց նախարարս: Բոլոր խնդիրները սեղանի վրայ կը լուծուին: Մենք խնդիրներ լուծող ենք, եւ ոչ ստեղծող: Այս է տարբերանքը. մեր եւ անոնց (ընդդիմադիր թուրք կուսակցութիւններ) միջեւ: Թուրքիան՝ դադրեցուցինք երեք կողմէն ծովով, ու չորս թշնամաբար տրամադրուած դրացի երկիրներով շրջապատուած ըլլալէ, խնդիրներ լուծող ու բարեկամներով շրջապատուած երկիր դարձնելով զայն»:

Թուրքիոյ եւ Հայաստանի վարչակարգերը ընդհանուր հարազատութիւն մը ունին, որ է՝ սեփական ժողովուրդէն հեռու ըլլալու իրականութիւնը: Այս է երեւի զիրենք իրար մօտեցնողը: Գուցէ սխալ եմ: Աստուած տայ յաջողին ու խաղաղութիւն հաստատեն:

Այսպիսի վարկած մը ինկաւ միտքս: Չ'ըլլա՞յ թէ, Մոսկովի պահանջն էր այս ամենը, երբ յարգարժան նախագահը այնտեղէն բարբառեց հրաւէրն Գիւլի: Կանխատեսելով Վրաստանի հետ յարաբերութեանց ու սահմանային առեւտուրի վատացումը, ու սիրաշահելու համար թուրքիան, մոսկուացիք դրդրեցին Սարգսեանին. անյապաղ ձեռնարկելու թուրքիոյ հետ բարեկամութեան ծրագիրներ, այլապէս՝ Հայաստանի շրջափակումը քառակողմ պիտի դառնար: Միայն Վրաստանի Սեւծովեան նաւահանգիստները, -եթէ բաց մնան,- ու Մեղրի անցքը բաց պիտի մնար Հայաստանի տնտեսական զարկերակին արիւն մատակարարելու համար:

Այս ամենը՝ լաւ, Ծիծեռնակաբերդի լոյսի անջատումը՝ լաւ, Մասիսի ուրուագծի ջնջումը՝ լաւ, բայց, եթէ Արցախի հայացումը կասկածի տակ դրուի...շատ վատ:

Մինչ այդ, ո'չ մենք, ո'չ ալ աշխարհը կրնայ ջնջել պատմութեան էջերուն վրայ գրուածը, ու մեր պատմական երկիրը, ու այդ երկրի նահատակ ժողովուրդը, անջնջելիօրէն դաջուած է մեր յիշողութեան մէջ: Թո'ղ քաղաքական գործիչները խաղան իրենց խաղը, ժամանակն ալ իր խաղը:

Ցաւօք, իրաւունք պահանջելը բաւարար չէ: Պահանջատէրը նաեւ ուժեղ պիտի ըլլայ:

Մեր բոլորի փափաքն է՝ տեսնել ուժեղ Հայաստան, բայց առանց զիջելու. մարդկային, ազգային, ցեղային ու մշակութային հայկեան դիմագիծէն: Հայաստանի զօրութիւնը իր հողին մէջն է, գիւղին մէջ: Հայաստա՞ն կ'ուզէք. ապրեցուցէ'ք հայ գիւղը:

Edited by Johannes, 08 September 2008 - 03:31 AM.


#34 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 08 September 2008 - 06:47 AM

Վերեւ, խօսեցինք թուրք նախագահի այցի առթիւ, Հայաստանում տեղի ունեցած տարօրինակ նորութեանց վերաբերեալ: Ծիծեռնակաբերդի յուշահամալիրի լոյսի անջատում, Մասիս սարի ուրանկարի անհետացում ազգային խումբի մարզիկների տարազից: Սրանք կատարուել են, հաւանաբար, Հայաստանի կառավարութեան կարգադրութեամբ: Հապա՞ եթէ թուրքերից գար առաջարկ-հրահանգը: Պիտի տեսնե՞նք այնպիսի օրեր, ինչպէս երբեմնի հզօր Մոսկովի ժամանակները, երբ Հայաստանում մի մատ իսկ չէր թափահարւում. առանց կենտրոնից հրահանգ ստանալու: Հայաստանը ունենալո՞ւ է, ազատ իր կամքից՝ կամայ-ակամայ, նոր կենտրոն, բայց ոչ այնքան հեռւում, այլ մի քիչ արեւմուտքում:



Երեկ՝ առաւօտից երեկոյ, Հ1 հեռուստաալիքում որոնածս չտեսայ: Հայութեան, Հայաստանի, Անդրկովկասի համար յոյժ կարեւոր իրադարձութիւններ էին տեղի ունենում, իսկ Հայաստանի պետական հեռուստակայանը, որ սնւում է քաղաքացիների տուրքով, ցուցադրում էր Աւետ Բարսեղեանը, ու նրա նման՝ նոր սերնդին պատկանող մշակութային հերոսներ: Չկարողացայ հաւանել հայկական ռեպը: Էմմիի ելոյթը կապ չուներ որոնածիս հետ, ոչ էլ սովետահայ ժամանակի արտադրութիւն պատմական ֆիլմը: Ֆիլմը սկսեց երբ տնից դուրս չէի գնացել: Վերադարձայ՝ ու դեռ ցուցադրւում էր:

Ու այսպէս, եկայ այն համոզման, որ Հայաստանի հանրային հեռուստացոյցի տնօրինութիւնը, գերքաղաքականացած հայ քաղաքացիները հեռու պահելու համար քաղաքականութիւնից. որոշած է բթացնել նրանց՝ հեռու պահելով քաղաքական թեմաներից, ու սրսկելով դեբիլիզացուած վայմշակոյթ:

Բայց, ըստ իս, հիւանդութիւնից ազատելու համար, գուցէ պէտք է գնալ հիւանդութեան, ու սրսկել մանրէներ, որպէս պատուաստ, առողջ մարմնին...

Այսինքն, այնպէս որ ամբողջ աշխարհի հեռուստաալիքները ցոյց են տալիս քաղաքական թեմաներով հարցազրոյցներ, «կլոր սեղաններ», ճառեր, լսարաններ. այնպէս էլ, Սփիւռքի տարածքում հեռարձակւող միակ եւ պետական ալիքը պէտք է ցուցադրի քաղաքական թեմաներով նախագծեր: Պէտք ունենք լսելու. քաղաքական գործիչների պատգամները, տեսնելով նրանց դէմքի արտայայտութիւնները:

Երբ դեռ երեկ, դէմ առ դէմ կարողանում էին բանավիճել, այսօր չեն էլ կարողանում իրար դէմքներին նայել: Այսօր, հայ քաղաքական միտքը պէտք է բիւրեղանայ. կատարուող եւ կատարուելիք իրադարձութիւնների վերաբերեալ, մինչ տեղի ունեցածը յաւելեալ տարանջատումներ են:

Իւրաքանչիւրն իր էշն է քշում..

Հայ թուրք հաշտութիւնից առաջ, հայ-հայ հաշտութիւն է պէտք: Թուրքը հայից ներողութիւն հայցելուց առաջ, Հայաստանում ոճիր գործողները պէտք է ներողութիւն խնդրեն ժողովրդից: Այլապէս, եթէ ներազգային ճակատում համախոհութիւն չլինի, հազիւ թէ նոր արցախներ ունենանք:

Այսօր, քաղաքական պատգամ փոխանցող, մեկ հատ իսկ առաջնորդ չեմ տեսնում հայկական քաղաքական դաշտում: Ամեն ոք, իր պապայից ինչ որ սովորել է. ասում-ասել է: Ժողովուրդը յոգնել է կմկմացող, ակնյայտօրէն կեղծաւոր քաղաքական գործիչներից: Իսկ իրանք, քաղաքական գործիչները, հիանալի գիտակցում են, որ ճարտասան չեն, ու իրենց բանաւոր ապրանքը վաղուց փճացած ու ժամանակավրէպ է դարձել: Ու իրենք չեն կարող առանց կենտրոններից ազդանշան ստանալու մի բան որոշել, էլ ուր մնաց՝ ասեն: Անմիջական կապ է պէտք:

Ներազգային ճակատի քայքայման նպաստեցին բոլորը, դիմադիր, ընդդիմադիր ու անդէմ քաղաքական գործիչները հաւասարապէս: Հայաստան բերդը դրսից գրաւել չկարողացողները, սկսեցին բերդը ներսից գրաւելու աշխատանքին, ու հզօր քարոզչութեամբ, դէպքերի ընթացքից օգտուելով, կարողացան խոշոր հիասթափութիւն ու հաւատքի անկում պատճառել համայն հայութեան շարքերում:

Այսօր ես զարմանում եմ, երբ հայկական ֆորումներում խօսւում է համարեա ամեն ինչի մասին, սկսած կոյս լինել-չլինելուց, մինչեւ ֆուտբոլ, բայց չի խօսւում, ու առանձնակի հպարտութեամբ չի նշւում այն խոշոր, յիրաւի աննման յաղթանակը, որ տարաւ հայ ժողովուրդը Արցախում:

Արցախի յաղթանակը՝ տարուած հակահայ քարոզչութեամբ, արժէզրկուեց, նախ՝ արժէզրկելով արցախցին, ու յետոյ այդ յաղթանակում, իր քիչ-շատ լուման ներդրած ու այժմ քաղաքական գործիչ դարձածներին արժէզրկելով:

Արժէզրկուեցին ազգային գաղափարները, խորհրդանիշ-սիմվոլները, ազգային հերոսները, տասնեակ տարիներ տարուած Հայ Դատի պայքարը, մայր հողը, Հայոց բանակը:

Այսօր, հայկական ֆորումներում, հայոց բանակը գովերգող թեմա չէք գտնի:

Չգիտեմ, եթէ երբէք այս ամենը կատարւում է գիտակցուած, կազմակերպուած, ու մի կենտրոնի կողմից, բայց այն որ կատարւում է, ու շարունակաբար, ու բոլորի մասնակցութեամբ ու օգնութեամբ, կասկածից վեր է:

Ազրբեջան կոչուած ստանուն երկրի վարչակարգը, աւելի լաւ դաշնակից չի գտնի, քան՝ նոյնինքն, իր երբեմնի ղեկավարին, ու Արցախում այսպէս կամ այնպէս մարտնչածին, Հաագայի դատարան յանձնել ուզողներից:

Միթէ՞ ժողովրդավարութեան ճանապարհը Հաագայից է անցում: Տեսանք այդ ճանապարհից անցնողներին, Օսիայիում, Կոսովոյում:



#35 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 08 September 2008 - 07:10 AM

Երբ որեւէ երկրի իշխանութիւն, իր ոյժը չի ստանում հիմքից՝ ժողովրդային խաւերից, իշխանութիւնը իր ձեռքում պահելու համար, որոնում է հովանաւորներ, դաշնակիցներ:

Հայաստանում պէտք է իշխի հայ ժողովրդի ժողովրդավարութիւնը: Այսինքն՝ այն կարգի ժողովրդավարութիւն, որ բխում է ողջ հայ ժողովրդի շահերից, ի մասնաւորի՝ ՀՀ, Արցախի ու Ջաւախքի բնակիչների շահերից:

Կան յիմարներ, որոնք դեռ հաւատում են թէ՝ Արցախը Հայաստան չէ: Նրանց համար, մի ոմն Յոսիփ Ստալին կոչուածի, աշխատաւոր արեւելքով հմայուածի մոլագարութեան պահին գրիչի հպումները, աւելի սուրբ են եւ անխորտակելի, քան Հայաստան երկրի ու Հայաստան ժողովուրդի հեռակայ ու մօտակայ ռազմավարական (ստրատեգիական) շահերը:

Այսպիսիք, յիմարաբար հաւատում են, թէ, Հայաստանի բոլոր տնտեսական խնդիրները կլուծուեն, եթէ վերջնական խաղաղութիւն հաստատի:

Մի քիչ կարկինը լայն բանալով, կարելի է տեսնել, բաղդատել, աշխարհում գտնուող բազում երկրներ, ուր չկան արցախներ, բայց կայ գործազրկութիւն, ու ընկերային անարդարութիւն:

Զարմանում եմ, երբ պահանջւում է ժողովրդավարութիւն, գող-աւազակ-ոճրագործների դատապարտում, նոյն ժամանակ՝ ու նոյն պահաջատէրերը, սատարում են, յղփացնում, շոյում, պանծացնելով հերոսացնում են ուրիշ գող-աւազակ-ոճրագործների:

Մաղթեմ՝ հայ ժողովուրդը վերջնականապէս ձեռքազատուի նախապաշարումներից, քաղաքական խաղերի վարպետ դերակատարներից, ու որոնի՝ ճշմարիտ ժողովրդավարութեան, ազատութեան ու ապագայ հզօր Հայաստանի ճանապարհը:



#36 Arpa

Arpa

    Veteran

  • Members
  • PipPipPipPipPip
  • 10,011 posts
  • Gender:Male
  • Interests:Culture

Posted 08 September 2008 - 08:39 AM

Եւ կարաւանը Աբու Մեհմետի (Լալայի) Աղբիւրի նման մԵղմ կարկաջելով…..
Շունը հաչէ, կարաւանը քշէ
Միայն թէ այս անգամ կողմերը շրջուած են, հաչող (անյաջող) շունը մենք ենք իսկ բիւրակնի, (բինկէօլ)աղբիւրի նման կարաւանը նրանք:
Զաւեշտը շարունակուի աւելի եւս մեծ եւ ծիծաղելի թափովմինչ մենք զուարճանանք եւ քրհչինք:
Ուր են մեր պատմագէտները?
Երբ նրանք հրաւէր կարդան պատմագէտներուն, անշուշտ արտենգիտեն արդիէնքը:
QUOTE
Վերջինիս քովը նստող մը ըսաւ. «Ցեղասպանութեան ամբաստանութիւնը սուտ է, քանզի Իստանբուլի հայոց մազին չդպան այդ տարիներուն»:

Ստամբուլում Հայոց մազին չի դպան?
Նայիր սա անկատար ցանկին, մեր ազգի ընտրանի գլուխները որոնք բոլորն ալ, եւ այլ հարիւրներ Պոլիսում ձերփակալուեցան եւ փճացուեցան:
Պատւոյ Ցանկ Honor Roll
Մեզմէ քանին, մեր պատմագէտներէն քանին գիտէն այդ բոլոր, աւելի քան 400 նահատակ ազգային չոչերի անոէննէերը?
http://hyeforum.com/...showtopic=11693
ՈՒՐ ԵՆ ՄԵՐ ՊԱՏՄԱԳԷՏՆԵԵՐԸ???
Միթէ նրանք գիտեն որ մենք միջազգային առումով պատմագէտներ չունենք եւ մեր պատումքը հիմնուած է մեր պապերի ըսի ըսաւների վերայ??
QUOTE
Այսօր, քաղաքական պատգամ փոխանցող, մեկ հատ իսկ առաջնորդ չեմ տեսնում հայկական քաղաքական դաշտում: Ամեն ոք, իր պապայից ինչ որ սովորել է. ասում-ասել է: Ժողովուրդը յոգնել է կմկմացող, ակնյայտօրէն կեղծաւոր քաղաքական գործիչներից: Իսկ իրանք, քաղաքական գործիչները, հիանալի գիտակցում են, որ ճարտասան չեն, ու իրենց բանաւոր ապրանքը վաղուց փճացած ու ժամանակավրէպ է դարձել: Ու իրենք չեն կարող առանց կենտրոններից ազդանշան ստանալու մի բան որոշել, էլ ուր մնաց՝ ասեն: Անմիջական կապ է պէտք:

Յաւելուած:
Տեսնենք որտեղ է ճշմարիտը:
Ով է ստախոսը?
Ինչպէս Եղեռնի օրերին , երբ մեր անհաւաստի աղբիւրները պնդէին թէ Փոքր Ասիոյ Հայ բնակչութիւնը աւելի քան 2 միլիոն էր, մինչ այլք պնդեն թէ այդ 1 միլիոնից պակաս էր: Որ մէկին հաւատալ? Նմանապէս, այսօր Հայաստանի պաշտոնական թիւը, սառեցուած Սովետական օրերի 3.2 միլիոնի վերայ, այսինքն ոչ մի հոգի աւելուած կամ նուազած??? Ուր են նորածիննեէը, վախճանեալները, չխօսինք արտագաղթները!!! Միթէ Արցախցիները Նորք են գաղթում թէ Նիւ Եորք? Միթէ Նորքեցիները Բերձոր(Լաչին)են գաղթում թէԲերլին?
QUOTE
Ինչպէս միշտ, այս անգամ ալ չմոռցան թուրքերը «մեղքանալ» Հայաստանին, ու ըսին. «Հայաստան փոքր երկիր է, ընդամենը 1.7 միլիոն բնակչութեամբ: Հայաստանի բնակիչները թուրքիոյ հետ բարեկամանալ կ'ուզեն, միակ խանգարողները սփիւռքի ղեկավարներն են, որոնք նստած՝ Պարիզ, Մարսէլ եւ Լոս Անջելես, չեն ալ մտածեր գալ եւ հաստատուիլ Հայաստանի մէջ»: Տրապիզոնցին ուղղեց սփիւռքի ղեկավարները մեղադրողին թէ.«Չէ կ'ուգան, բայց քանի որ Հայսատանը շրջափակեալ է, առեւտուրի դուռ չունի, չեն գար, իսկ երբ որ այդ դուռը բացուի, ամենն ալ կու գան»:

Edited by Arpa, 08 September 2008 - 09:15 AM.


#37 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 10 September 2008 - 01:23 AM

Չեմ հասկանում մի շարք հայերի կեցուածքը, ՀՅԴ-ի կազմակերպած բողոքի առթիւ: Ըստ երեւոյթին, նմանների համար, Հայաստանի կառավարութեան դէմ կարելի է բողոք կազմակերպել (արդարացի), բայց չի կարելի բողոք ցոյց կազմակերպել Հայոց Ցեղասպանութիւնը կազմակերպած երկրի ժառանգորդ երկրի նախագահի դէմ, որ դեռ եւս չի ճանաչել Հայ ժողովուրդը հայրենազուրկ ու կենազուրկ դարձնող ահաւոր այդ եղեռնը, ու պաշտօնապէս ու գործնականապէս շարունակում է իր հակահայկական քաղաքականութիւնը՝ Արցախի ճանաչման եւ հայ մշակութային ժառանգութեան պահպանման առնչութեամբ մի կողմից, եւ՝ Հայաստանի Հանրապետութիւնը շրջափակելու առնչութեամբ միւս կողմից:

ՀՅԴ-ի բողոքը սահմանի բացման, ու հայ-թուրք յարաբերութեան կարգաւորման դէմ չէ, ընդհակառակը՝ այդ կարգաւորումը առողջ եւ ամուր հիմի վրայ կը դրուի, երբ թուրքիան յարգի հայ ժողովուրդի վէրքը, հասկանայ նրա պահանջքը, ու եթէ իր մէջ բաւարար ուժ գտնի, որոշ չափով հատուցելու համար:

Գիւլի դէմ պարզուած պաստառներում, Մեծ Եղեռնի ճանաչման պահանջք կար: Ի՞նչն է անհանգստացնում հայ «ազատական-դեմոկրատներին» չեմ հասկանում:

Արդեօ՞ք «բան չկայ», «խնդիր չկայ»-ի պէս, պիտի ընկալուէր թուրք նախագահի այցը: Եթէ Գիւլը եւ իր համախոհները, թուրքիայում, իսկապէս մտադիր են բարելաւել Հայ ժողովուրդի եւ Հայաստանի հետ կապերը, ապա պէտք է օգնենք նրանց, քաղաքակիրթ ձեւով հասկացնելով նրանց. Հայ ժողովուրդի պահանջքը:

Եթէ հայ ժողովուրդը, իր ազնիւ զաւակներով, բողոք ու պահանջք չարտայայտի, այն պահին թուրքն ինք կը հաւատայ որ իսկապէս խնդիր չկայ, տալիք չունի:

Հաւատում եմ, որ թուրքիայում, հայերի հանդէպ մտածելակերպի հսկայ փոփոխութիւն է տեղի ունենում: Դրան նպաստեցին հայ ժողովրդեան տարիներ տեւող պայքարը՝ ներսում թէ դրսում: Օրին մեծ ցնցնում առաջացրած Հրանդ Դինկի գաղափարները դաւանում են այժմ թուրք մտաւորականների ստուած մի զանգուած:

Հայաստանի կառավարութեան ու Ռուսաստանի պետութեան առաջ, ստրուկային «ոչխարային» պահուածքն ընդունելը մերժող հայ «ազատական դեմոկրատները», պիտի մերժեն նոյն ստրուկի պահուածքը ընդունել. նոր-նոր «բարեկամացող» թուրք պետութեան ու նրա նախագահի առջեւ:



#38 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 10 September 2008 - 10:36 AM

Եթէ Հայաստանի Հանրապետութիւնն ու կառավարութիւնը, իր աշխարհագրական դիրքի գերին է, ու պիտի չի կարենայ կարգին պաշտպանել Հայ Դատը, ի մասնաւորի՝ կազմուելիք պատմաբաններու յանձնաժողովին մէջ, ու եթէ այդ եւ նման յանձնաժողովները. հայկական իրաւունքի գերեզման պիտի ըլլան, ապա աւելի լաւ է Հայ Դատի հետապնդումը վստահուի վտարանդի աշխարհասփիւռ հայութեան, որպէս նախկին օսմանեան պետութեան ոչնչացուած քաղաքացիներու փրկուած մասի անիրաւուած եւ ուղղակի ժառանգորդ:

Այլապէս, անգամ մը որ հրաժարեցանք, այլեւս ո'չ մենք, ո'չ ալ որեւէ այլազգի մարդ կրնայ հաւատալ մեր հաստատակամութեան, հետեւողականութեան ու իրաւացիութեան, եթէ երկար դադարէ ետք վերադառնանք Հայ Դատի հետապնդումին, ու երբ վերջ գտնէ դեռ եւս չսկսած հայ-թուրք մեղրալուսինը: Կրնայ ըլլալ, օր գայ, եւ վաղուայ թուրքիան, եւ անոր վարչակարգը նոյնը չըլլան, կամ ալ առնելիքնին Հայաստանէն առած ըլլան, ու վերադառնան հայահալած քաղաքականութեան:

Հիմայ, որ չմեղադրուինք օտար տէրութիւններուն ապաւինելու «նամարդութեամբ», դիմենք ուղղակի թուրքիոյ դեսպանութիւններուն, եւ միջազգային կազմակերպութիւններուն, որոնց անդամակցած է թուրքիան:

Եթէ անկեղծ են իրենց խաղաղասիրութեան մէջ, ապա՝ կը ցաւակցին վտարանդի հայութեան, ու կը հատուցեն:



#39 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 11 September 2008 - 03:16 AM

Հայկական քաղաքական զրոյցներում, Հայաստանի արմատական ընդդիմութեան համակիրները, յօժարութեամբ են խօսում, թուրքիոյ նախագահի այցի առթիւ, չմոռանալով զարմանալ, իշխանութեան քաղաքական հայեացքի շրջադարձի վրայ: Թուրքիիոյ հետ բարի դրացիական այարաբերութեան գաղափարը եւ իրագործում սեփականաշնորհուած էին համարում: Այս ընթացքում, կրակ ու բոց են թափում, ՀՅԴ-ի դէմ, կազմակերպած բողոք ցոյցի կապակցութեամբ: Ու թէեւ վերջինիս բողոք ցոյցը, այնքան էլ մարդաշատ ու զգայացունց չէր, այդուհանդերձ ոմանց աչքին փուշ է դարձել:

Զարմանալի է, երբ Գիւլի այցը դիտարկւում է լոկ առեւտրի հաւանական զարգացման բովանդակում: Չի խօսւում, Արցախի խնդրում տեղի ունենալիք բացասական կամ դրական շարժերի կապակցութեամբ: Գաղտնիք չէ, որ ոմանց համար եւ բացայայտօրէն քանիցս յայտարարուած, թէ՝ Արցախի հայկական վերահսկողութիւնը գլխացաւանք է Հայաստանի համար: Է՜հ ինչ ասենք, խօսքի ազատութեան դարում ենք ապրում:

Այնքան թմբկահարուած ու զանգահարուած Գիւլի Հայաստան այցին յաջորդեց, կեղծանուն Ադրբէջան կատարած այցը: Այնտեղ, Գիւլն Ալիեւ կրտսեր եղբօր հանգստացուց հետեւեալ վերահաստատուած խօսքով. «Թուրքիան ճանաչում է Ադրբէջանի հողային ամբողջականութիւնը: Արցախի խնդրի խաղաղ լուծման համար, հայկական ուժերը պէտք է հեռանան Ադրբէջանի գրաւեալ տարածքներէն»:

Բոլորս գիտենք, որ Ադրբէջանի մէջ երբ խօսուի գրաւեալ տարածքի մասին, հասկացւում է նախկին ԼՂԻՄ-ի տարածքը եւ յարակից շրջապատը:

Իրողապէս, Մինսկի խումբի համանախագահ Ռուսիան էլ ճանաչում է կեղծանուն Ադրբէջանի հողային ամբողջականութիւնը, ու ըստ վերջին լրատւութեան, Գիւլի Հայաստան այցի ընթացքում, թուրքական կողմը հայկական կողմին առաջարկել է միջնորդել կեղծանուն Ադրբէջանի հետ Հայաստանի բանակցութիւնում:

Հոյակապ: Այրդեօ՞ք մերոնք գիտեն ինչ են անում:

Հայաստան ընդունած է թուրքիոյ առաջարկը: Թուրքիան եւ Ռուսիան միասնաբար միջնորդելու են Հայաստանի եւ Ադրբէջանի միջեւ: Անհեթեթութեան եւ դառը երգիծանքի ծայրագոյն դրսեւորումն է սա:

Նկատելի է՝ թուրքիոյ ձգտումը, խաղաղարար դիմագիծով պետութիւն լինելու առնչութեամբ: Արաբ-իսրաէլեան խաղաղարար միջնորդութիւնից, մինչեւ Իրանի միջուկային թղթածրարի տագնապը, ու ահա՛՝ Անդրկովկասում, հարաւօսական պատերազմի նման մի խելառութիւն բացառելու համար ստեղծուելիք Կովկասեան ուխտը: Չի գիտեմ, եթէ երբէք թուրքիոյ ղեկավարները վերացապաշտ են, ուտոպիստ, կամ ձեւամոլ, բայց որ՝ միջնորդի առաքելութիւն չի սազում թուրքիային, երկմտելու չէ, մանաւանդ Հայաստանի պարագայում, ուր Թուրքիան, բացայայտ եւ տեւողապէս կողմ է խնդրում: Նախ ինք չմաքրուած, ու իր անաչառութիւնն ու անկողմնակալութիւնն չապացուցած, ինչի՞ է «սոթթում թեւերը», ու խաղարար միջնորդ դեր վերապահում իրեն:

Հայաստանի դիւանագիտութեան դիրքը իր ֆուտբոլի նման խղճալի է:

Երեկ տրամադիր չէի թուրքական հեռ. ալի դիտելու: Պատահաբար, «Ուլուսալ» անուն կայանից լսեցի «Արտաքին գործոց քննչարան» անուն նախագծի զրուցավարի մէջբերումը, իբր հայ լրագրողներից. «Հայ լրագրող մեր բարեկամները ասում են, «դուք ցեղասպանութեան ենթարկեցիք մեզ ֆուտբոլում»»: Եթէ իսկապէս այսպէս են ասել հայ լրագրողները, ուրեմն Հայկական Ցեղասպանութիւնը կատակի ու ծաղրի առարկայ թեմա է հայ լրագրողների մօտ, իսկ եթէ զրպարտանք է վերոյիշեալ խօսքը, ապա նոյնպէս՝ կատակի ու կծու հեգնանքի առարկայ է հայոց Ցեղասպանութեան թեման թուրք լրագրողի մօտ:

Իրկու երեք բրդուճ խօսք էլ լսեցի հանգստեան կոչուած մի թուրք սպայից: Դարձեալ Ցեղասպանութեան թեման էր, ու թուրք սպան ասում էր, թէ հայերը ամբողջ տասնամեակներ փաստեր են հաւաքել, ամփոփել, արխիւագրել, իսկ թուրքերը նոյն գործը չեն կատարել: Եւ որպէս օրինակ, մէջբերեց Երեւանի պարագան, ուր մինչեւ 1978 տարեթիւ, բնակչութեան 77 տոկոսը միայն հայ էր, մնացեալը թուրք, իսկ շրջակայքում կային բազում թուրքական գիւղեր, ասաց նա:

Ինքնաբերաբար հայի մտքին գալիս են, Բագուի եւ ողջ կեղծանուն Ատրպայջանի տարածքում ապրող հայերի թուաքանակը, կալուածքը, ունեցուածքը, որոնք լքուեցին թուրքին, խուճապահար փախչող հայերի կողմից:

«Հայաստան թուրքիային ելեկտրաեներգիա պիտի վաճառի», ասել է ուժանիւթի հայ նախարարը: Թո'ղ վաճառի: Մեր բոլորի փափաքն է Հայաստանի բարգաւաճումը, որը չի կարող գոյանալ առանց անվտանգութեան, ու Արցախի հետ միատեղ Հայաստանի հողային ամբողջականութեան: Արցախը Հայաստանի համար ուժեղ պատուար է: Ուժեղներն են հարստանում եւ/կամ հարուստներն են ուժեղանում:



#40 Johannes

Johannes

    Յովհաննէս

  • Nobility
  • 2,911 posts
  • Gender:Male
  • Location:Alép, Syrie

Posted 11 September 2008 - 07:00 AM

Այսօր Սեպտեմբեր 11-ի ահաբեկչութեան տարելիցն է: Խօսքին բացը, պիտի չի յիշէի ալ, սակայն ամերիկեան ձայնասփիւռ կունկնդրէի՝ յիշեցի: Ամերիկեան ձայնասփիւռը արաբերէն երգեր կը սփռէ: Տասնեակ տարիներէ ի վեր, գաղութարար ծագումով Բրիտանիա, իր BBC-ով արաբերէն կը սփռէ: Անոր յաջորդեց, Ամերիկան ու Սովետ Միութիւնը:

Ի՞նչ փոխուեցաւ Նիւ Յորկեան ահաբեկչութեան օրէն մինչ այսօր: Ո՞վ եղաւ շահաւորը:

Աշխարհի տարածքին խաղաղութիւն կրնան հաստատել միայն ուժեղ պետութիւնները, ի մասնաւորի Գերպետութիւնները: Ամերիկայի Միացեալ Նահանգները, աշխարհի տարածքին խաղաղութիւն հաստատելու համար ունէր ոսկեայ բացառիկ առիթ մը, ամբողջ տասնամեակ մը, երբ միանձնեայ կիշխէր գրեթէ աշխահին: Արդարութիւն հաստատելով, ու իր նախկին պաղպատերազմեան ճատրակի խաղէն հրաժարելով, պիտի կարգաւորեր փոքր պետութիւններու միջեւ եղած խնդիրները:

Ռուսաստանը ծունկի եկած էր, ու բռնած՝ Ամերիկեան ոճի ժողովրդավարութեան ու արժէքներու ճամբան: Ռուսաստանը, եւ մեք բոլորս, պահ մը հաւատացինք, որ վերջապէս կանգ առած է այլեւս զինարշաւը, ու նախկին Վարշաւայի Ուխտի անդամ երկիրներուն մէջ յաղթանակած ամերիկեան ժողովրդավարութիւնը, մեզ բոլորիս պիտի բերէ խաղաղութիւն եւ բարգաւաճում, ինչո՞ւ չէ նաեւ՝ ազգերու ինքնորոշման իրագործում:

Այս չէ՞ր, ամբողջ տասնամեակներ շարունակ, Ամերիկայի Ձայնի, ու Ազատութիւն ռադիոկայանի քարոզչանքը, մեզի, հետամնաց երրորդ աշխարհի երկիրներու քաղաքացիներուս:

Բայց մենք տեսանք, որ ինքնորոշման իրաւունքը գործադրելի է Կոսովոյի մէջ, բայց ո'չ այլ տեղ: Մենք տեսանք նոր զինարշաւ եւ նոր դիրքերու գրաւում՝ Արաբական Ծոցէն մինչեւ Լեհաստան (Վարշաւա), ու մինչեւ Կեդրոնական Ասիա:

Զգացինք, որ Ամերիկեան ժողովրդավարութիւն մեզ կը խաբէ: Խաբած էր: Ու մինչեւ հոս տանելի է լկտիութիւնը. Սպիտակ Տան երկերեսանի գործիչներուն: Եւ երբ անոնցն ձեռքը հասաւ մինչեւ այնտեղ, ո'ւր արջի բունն է, ու ներսը թմրեցուած գազանը...Չափը անցաւ:

Գազանը արթնցաւ, ու քալեց, ընթացքին տրորելով թաթատակի ցախի շիւղերը: Արջը գոռաց, ու կանչեց. «Սա իմ տարածքն է, ես եմ այս աղբանոցի խորոզը, ու միայն ես պիտի կանչեմ այստեղ»:

Աւելի լաւ չէ՞ր, եթէ այդ քնացած արջը մնար իր ձմեռնային քունին մէջ, ու ոտքի ելլելով չփակէր Հայաստանի ճանապարհները:

Կը դիտեմ՝ ամերիկեան ժողովուրդին պարտադրուած. երկու նախագահական թեկնածուներու ժողովրդավարական բեմադրումները՝ շքեղ սրահներու մէջ, որ կը յիշեցնեն երբեմնի հռովմէական արենաները «հրապարակները»: Ի՜նչ լոյսի շողեր, ի՜նչ մարգարտանման ժպտացող ատամնաշարեր, ու գոհունակ դէմքեր: Գոհ են ամենը, աշխարհին Ամերիկայի շնորհած ժողովրդավարութեան եւ իրագործուած մարդկային իրաւունքի առթիւ: Հանգած են տագնապները, լուծուած են կեսնոլորտի խնդիրները, իրականացած է բարգաւաճում:






0 user(s) are reading this topic

0 members, 0 guests, 0 anonymous users