V
U gh@rkets shah@ ir tovich yergchin.
Gna te~s, asav, T@mka tiruhun,
Yergi im ser@ nra arajin,
Patmi~ im parq@ u gandz@ anhun:
Xostatsir nran im voske gah@,
Xostatsi nran ame~n, amen ban,
Inch vor karogh e xostanal shah@,
Yerkrakal shah@ ir sirats knkan:
____________________
Ur ahegh k@rvov chi mtnil arqan,
Ghonagh e ashughn iren sazi het.
Yev aha mi or tser, taparakan
Mi aghqat ashugh mtav T@mkaberd:
VI
Gorum en, doghum T@mka dzorer@,
Kangnats e Tatul shah@ hamdiman.
Zarkum en, zarkvum dushman zorqer@,
Aryun@ hosum` en Qri nman:
Zarkum en, zarkvum dushman zorqer@,
Aryun@ hosum` en Qri nman.
Yergum e ashughn ir shahi ser@,
Anhun gandzer@ u parqn ansahman ...
Lsum e matagh T@mka tiruhin.
Yev vrdovum en ir mitq@ taqun
Davajan gorsi amot@ xorhin
Yev arqayakan parqn u metsutyun ...
Lsum es du? sirun tikin,
A~y nazani annman.
Nayi shahi~n, iren zorqi~n,
Ashxarhi tern ansahman ...
Mez pes tkar mard e na el`
Sirunnerin misht geri.
Qu jakatin tagn e vayel,
Lines sh@qe~gh taguhi ...
Lsum e ch@qnagh T@mka tiruhin
Gisher u tserek, nori~ts u norits ...
U dartsav na lu~r, dalu~k, m@taxo~h,
U qun@ paxav sirun achqerits ...
VII
Dartsav ir krvits ishxan Tatul@,
Dartsav haxtakan iren zorqi het.
Srbets, patyan@ drav ker tur@,
Ts@ntsutyan dzaynits doghats T@mkaberd:
X@njuyq e sarqel T@mka tiruhin,
Tserek e arel xavar gisher@.
Hegheghi nman hosum e ginin,
U qef e anum Javaxqi ter@:
Ptuyt e galis ch@qnagh tiruhin,
Antsnum e, h@skum seghannern amen,
Hordorum, x@ndrum, vor urax linen,
Vor liqn u arat bazhakner qamen:
--Hapa l@tsreq, im qaj hyurer,
Bajaknerd liuli,
X@menq -- asvats k@truk ani
Tur@ im qaj Tatuli:
--E~y, ter astvats k@truk ani
Tur@ mer qaj ishxani,
Nra shuq@ misht hanapaz
Mer glxits@ anpakas:
U tndum e T@muk berd@
En aghmukits x@ndutyan,
Vorotum en taghn u yerg@
Gor dzaynerov haxtakan:
--En m@tin ampits artsivn e ijnum?
Sari artsiv@ sheshtaki tapov:
--En T@mka berdits Tatuln e ijnum,
T@shnamu hogin ltsnum sarsapov:
--En T@mka dzorum sev ampn e gorum?
En shantn e jaytum enpes aharku?
--En T@mka dzorum Tatuln e krvum,
En turn e shachum enpes aharku:
Inch sari artsiv khasni qajin?
Inch shah kkangni nra arajin?
U chi dadarum yergi het varar
Kaxeti ginin xelagar hosel.
Xmum en tiknoj tank kyanqi hamar,
Vor en zhayrerin tsaghik e busel:
Xmum en k@rvogh qajeri parqin,
Vor krvi dashtum kyanq chi xnayum,
Yev @nkatsneri surb hishatakin,
Vor yerknqits en ayzhm irents nayum ...
P@tuyt e galis tsaghik tiruhin,
Antsnum e, h@skum seghannern amen,
Hordorum, x@ndrum, vor urax linen,
Vor liqn u arat bazhakner qamen:
--O~f, tiruhi, astvats vka,
El chenq karogh menq xmel.
El uzh ch@ka, el tegh ch@ka,
Shat enq xmel u hognel ...
U hangchum e T@muk berd@,
Papandzvum e u marum,
Harbats, hognats tern u zorq@
M@rapum en xavarum:
VIII
Lur u xavarchtin kamarneri tak,
Hognats u q@nats bazmutyan vrov
T@rchum en, t@rchu~m, se~v, charagushak
Yerazner ahegh, anverj xmberov:
Yeraz e tesnum Tatul ishxan@,
Vor vishap odz@ ekel e aha,
Yekel patatvel, ir berd@ patel,
Glux@ drel yev pochi vra:
U bartsratsnum e h@reshn ahreli,
Iren glux@ bartsratsnum e ver,
Bartsratsnum e minchev bartsunq@ berdi,
Minchev Tatuli palatn u t@ner:
Parkats e ibrev Tatul ishxan@
Nazeli knoj gluxn ir krtsqin,
U ibr asum e` ver kats, im hreshtak,
To~gh, vor spanem yes ed hreshin:
Espes e asum Tatul ishxan@,
U zarhuranqov tesnum e hankarts,
Iren sireli knoj g@lxi tegh
Odzi gluxn e k@rtsqin tsanratsats ...
IX
E~h, h@sketse~q, inch eq qnum?
Qaj zinvorner Tatuli.
Ov e? teseq, tanjvum mtnum,
Qun chi achqin mot gali:
Ch@lini te? haghtaharvats,
Jar@ hatats t@shnamin
Dav e dnum mutn u merats
Kes gisherva es jamin:
Ve~r katseq, ve~r, amboghj gisher
Mard e gnum u gali.
He~y, zartnetse~q, aryuts qajer,
Pahapanner Tatuli:
Ve~r katseq, ve~r, harbetsrel e
Ir haghtakan hyurerin,
Bats e anum durn u darpas
Dzer davajan tiruhin:
Da~v ... da~v ... yele~q ... kochna~k ... pahna~k ...
Zenq areq, shu~t ... dzi hetse~q, dzi~ ...
J@r@nchum en, d@gh@rdum en
Darpasner@ yerkatsi ...
X
Bats arav tserekn ir achq@ paytsar
Ashxarqi vra, Javaxqi vra,
Averak berdin, sev ampi n@man,
Tsuxn u t@shnamin choqel en aha:
Haghtutyan parqov u ginov harbats
Q@nats en berdi yev zorqern, yev ter,
U havityan el mnatsin qnats,
Davin anteghyak, tsavin antarber:
N@stats e shah@, nra arajin
Aha irikvan qefin seghan@.
Nayum e shah@ anter gahuyqin,
Mtqovn e antsnum ashxarhi ban@:
Ashxarhqum ch@ka hastat voch mi ban,
U mi havatal yerbeq voch mekin.
Voch baxti, parqi, voch mets haxtutyan,
Voch sirats knka t@vats bazhakin ...
U li darnutyamb hartsnum e na
Daluk, marmarion T@mka tiruhun.
--Patasxan tu~r indz, matnich sevachya,
Mite Tatul@ qaj cher u sirun ...?
--Qaj er u sirun qeznits aravel.
Mi bartsr u azniv t@ghamard er na.
Knoj matnutyamb amrots chi arel,
Chi yeghel kyanqum yerbeq xabeba ...
Espes tikin@ t@vav patasxan.
Anhun tsasumits m@r@nchats shah@.
--He~y, dahi~j, gorats gazani nman.
Dahij@ iskuyn mtav srah@:
XI
Dahijn ekav votits glux
Karmir hagats u aryun,
U durs taran ir palatits
T@mka sirun tiruhun:
Taran antak en zher qarits,
Vor kangnats e minch esor,
En ahavor qari tserits
G@loretsin depi dzor:
Gel u aghves yekan handits
Agah sirt@ lapetsin,
Tsin u agrav ijan ampits,
Sev achqer@ hanetsin:
Antsav antes u ann@man
En sirun@ ashxarhis,
Inchpes tsaghikn antsav garnan,
Vor chi tsaxki el norits:
Antsav zulum en mets arqan
Iren parqov u zorqov,
Antsav Tatuln en haghtakan
U ir qajern en kargov:
U n@rantsits menak anmer
Es zruyts@ hasav mez,
Vor mezanits heto el der
Petq e xosvi misht espes:
XII
He~y, paronne~r, akanj are~q
Taparakan ashughin,
Siru~n tiknayq, jahe~l t@gherq,
Lav ush dreq im xaghin:
Amenqs espes hyur enq kyanqum
Mer ts@nndyan puch orits,
Hertov galis ants enq kenum,
Es antsavor ashxarhits:
Ants enq kenum ... miayn anmah
Gortsn e xosvum lav u vat.
A~x, yerani` o~v mard k@ga
U mard kerta anarat:
H. Tumanyan
1902
"Tmkaberdi arume"
Started by
Guest
, Aug 12 2000 08:51 AM
20 replies to this topic
1 user(s) are reading this topic
0 members, 1 guests, 0 anonymous users