ԱԹԱԲԵԿ ԽՆԿՈՅԵԱՆ
(1875 – 1935)
Աթաբեյ Խնկոեանը ծնւել է Փամբակի շրջանի Ղարաբոյա գիւղում 1875 թւին: Գրագիտութիւն սովորել իրենց գիւղի տիրացուի մօտ, յետոյ անցել Ալեքսանդրապոլ (ներկայիս՝ Գիւմրի, նախքան դա Լենինական), ուր յաջողութեամբ լրացնելով ուսման միջին ընթացքը, նւիրւել է ուսուցչութեան:
Գրական փորձերը սկսել է աշակերտական հասակից: Նրա այդ շրջանում գրած ոտանաւորները լոյս տեսան 1890 թւին: Աշխատակցում էր նաև «Աղբիւր մանկական ամսագրին»: Խնկոեանը դարձաւ նրա ամենամօտիկ աշխատակիցը:
Ղազարոս Աղայեանից և Յովհաննէս Թումանեանից յետոյ, Խնկոյեանը հարարւում է մեր մանկական լաւագոյն գրողներից մէկը: Նրա մանկական սիրուն ոտանաւորներից են՝ «Գիրք», «Այգի», «Լուսին», «Ծիծեռնակին», «Գարուն», «Մեղու», «Ձմեռ պապի», և այլն: Չափածոյ գրւածքներից են՝ «Աղւէսն ու Արջը», «Ցորնատէրն ու Ջաղացպանը», «Գիւղացին ու Արջը», և այլն: Իսկ արձակներից՝ «Խուլի այծերը», «Իմ բալիկը» «Գալոյի Աղւէսը», և այլն:
Սակայն Խնկոյեանը մեր գրականութեան մէջ աւելի յայտնի է որպէս տաղանդաւոր առակագիր: Բազմաթիւ են նրա մէկը միւսից աւելի սուր խայթող ու խորիմաստ առակները:
Ինքնուոյն գրւածքներից բացի ունի և փոխադրութիւններ՝ մեծ մասամբ ռուս հռչակաւոր առակագիր Կռիլովից: Այս շարքին են պատկանում՝ «Կարիճն ու գորտը», «Ճպուռն ու մրջիւնը», «Մկների ժողովը», «Վատ ընկեր», «Կկուն ու աքլորը», «Գայլն ու գառը», «Աղւէսն ու խաղողը», և այլն:
Խնկոյեանը մեռել է 1935 թւին Երևանում:
Edited by vartahoor, 12 June 2007 - 11:16 AM.